De meteorologische herfst, die komende maandag in Nederland van start gaat, lijkt in stijl te beginnen. Precies op tijd komt een golf met koude lucht in de hogere delen van de atmosfeer boven de Noordzee terecht, die een stroom aan buien op de rails zet.
Het kantelpunt, waarna de AMOC (het systeem van zeestroming dat in grote mate de temperatuurhuishouding op aarde reguleert) mogelijk instort, kan al rond 2060 worden bereikt. En nog bijzonderder: we zien nu al een verzwakking van de golfstroom, een proces waarvan we de komende tijd in Noordwest-Europa al iets kunnen gaan merken.
Nu er in Nederland een weersomslag en een fase met buien aan zit te komen, ligt een typisch herfstfenomeen op de loer: kustconvergentie. Het kan de komende tijd aan de west- en noordwestkust gebeuren, met bijbehorende zuidwestenwinden en buienstraten. Ook op de plekken waar die buien het land op komen kan erg veel regen vallen.
De AMOC, een systeem van zeestromingen op aarde dat de temperatuurhuishouding van onze planeet in belangrijke mate reguleert, stort mogelijk niet alleen veel eerder in dan tot nu toe gedacht, maar er lijkt ook veel minder voor nodig te zijn.
De laatste warme fase van de zomer van 2025 begon met de tweede opeenvolgende koude nacht. In Nederland kwam het net niet tot vorst. Eindhoven mat een 10 grondminimum van precies 0,0 graden. In de duinpan in het Vlaamse Oudsbergen vroor het wel.
In Limburg, in de buurt van Epen, heeft zich zaterdagochtend vroeg even na half 5 opnieuw een lichte aardbeving voorgedaan. De magnitude van de beving bedroeg 1,8. Het is de zevende uit een reeks bevingen in het gebied, die op 14 augustus begon. Eerdere bevingen deden zich in de buurt van Heerlen en van Valkenburg voor.
De wind in Nederland heeft dit jaar voor het gevoel opvallend vaak een noordelijke component. Dit zou wel eens aan een koudere winter vooraf kunnen gaan, is het gevoel dat je hierbij kunt krijgen. Maar is dat ook echt zo? We zoeken het uit.
De eerste grondvorst is dit jaar erg vroeg. In Eindhoven en in Volkel daalde het kwik de afgelopen nacht op een hoogte van 10 centimeter tot respectievelijk -0,3 en -0,2 graden. Duinpan Santpoort klein van vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet kwam op normale waarnemingshoogte met 0,02 graden net niet tot vorst. In Vlaanderen lukte dat in de duinpan bij Oudsbergen met een temperatuur van -1,7 graden wel.
Het is weer de tijd van het jaar waarin orkanen zich met het weer bij ons kunnen gaan bemoeien. Soms pakt dat goed uit en wordt het bij ons een tijdje zomer, andere keren valt het tegen en vormt de komst van zo’n ex orkaan het begin van een wisselvallige periode.
Het moet een bizarre ervaring zijn geweest toen op 23 augustus 1950, rond zes uur ’s avonds en vandaag precies 75 jaar geleden, ineens een grote tornado op het Gelderse dorp Kootwijk afkwam. Hij naderde van over de zandverstuiving en het tempo zat er goed in.
