Weernieuws

Het is februari 1963. Nederland zit al wekenlang vast in de greep van de winter, en die lijkt voorlopig niet van plan om ons los te laten.

Het licht winterse weer met vorst in de nachten van de afgelopen dagen komt morgen en woensdag tijdelijk ten einde. Lang duurt dit niet. Vanaf donderdag bereikt drogere lucht ons land alweer en kan het in de nachten opnieuw licht en lokaal matig vriezen.

Het was op 4 januari 28 jaar geleden dat voor het laatst in 1997 de Elfstedentoch werd gehouden. Daarna zijn we er nog één dichtbij geweest, in 2012. Maar ook toen kwam het er niet meer van. Tegenwoordig geloven steeds meer mensen dat het er nooit meer van komt. Heel anders was dat in 1963. Toen was het al op 18 januari zover. Een ooggetuigenverslag van de finish van toen door de nu 84-jarige Jannie Span.

Als er één ding de winter van 1979 bijzonder maakte, dan was het wel de ijzel. In totaal gebeurde het die winter landelijk zo’n 20 keer, en de gevolgen waren vaak groot. Eén van die momenten vond plaats in het weekend van 20 en 21 januari, een weekend dat me nog helder voor de geest staat.

Ook al wijzen de barometers in Nederland hoge standen van rond 1040 hPa aan, nog steeds is het weer niet helemaal stabiel. Zelfs gisteren dreven nog kleine buitjes het land binnen. Ook waren er wolkenvelden, maar hier en daar was er ook ruimte voor de zon.

De winter van 1963 staat bekend als een van de strengste ooit. In januari, met een gemiddelde temperatuur van -5,2 graden in De Bilt, beleefden we een van de koudste maanden uit de meteorologische geschiedenis. Alleen januari 1940 was iets kouder, met -5,5 graden.

De winter van 1979 begon voor mij noodgedwongen binnenshuis. Een paar dagen voor de jaarwisseling had ik een ongeluk gehad met mijn pony, waarbij ik een hoef op mijn hoofd kreeg.

Grote delen van Nederland waren afgelopen donderdag in de ban van de sneeuw die vooral gedurende de ochtenduren viel. Het meeste kwam in het zuidoosten van het land omlaag. in delen van Zuid Limburg viel zelfs meer dan 15 centimeter.

De winter van 1963 staat in het geheugen gegrift als een van de strengste winters van de vorige eeuw. Samen met 1947 behoort deze tot de meest indrukwekkende, hoewel ook de oorlogswinters van 1940-1942 niet mogen worden vergeten. In deze serie nemen we je mee naar die legendarische winter. Vandaag behandelen we de aanloop en het adembenemende begin.

De winter van 1979 kwam ogenschijnlijk uit het niets, maar hield vervolgens bijna tweeënhalve maand aan. Achteraf gezien waren de signalen in de voorafgaande herfst al zichtbaar, maar op het moment zelf had niemand kunnen bevroeden wat ons te wachten stond.