Benjamin was lief voor ons

Foto boven: De reddingboot van Stellendam vaart tijdens de storm de haven binnen - Simone Wiersma

Storm Benjamin was uiteindelijk lief voor Nederland. Op veel plaatsen aan zee werd wel een tijdje windkracht 9 gemeten, maar alleen Houtribdijk en Vlieland schopten het met een uurgemiddelde van windkracht 9 ook tot een officiële storm. De zwaarste windstoot werd met 105 kilometer per uur op de Houtribdijk gemeten.

Helemaal zonder schade kwamen we er niet vanaf. Vooral in Zeeland en in Noord-Holland waren er toch behoorlijk wat meldingen. En ook dieper landinwaarts ging weleens een boom om. Maar het had veel erger kunnen zijn. Gelukkig maar. Bij stormen is het altijd fijn als het meevalt. Niemand zit op schade door extreem weer te wachten.

De reddingboot van Stellendam vaart tijdens de storm de haven binnen - Simone Wiersma

In de loop van de dag schaalden de modelberekeningen af

Benjamin had het goed met ons voor. Daar waar de modelberekeningen er aan het begin van de ochtend nog vaak redelijk stevig uitzagen, schaalden ze de verwachte kracht van de storm in de loop van de dag meer en meer af. Blijkbaar vond de kern van het lagedrukgebied in de atmosfeer niet de benodigde dynamiek om de eerder verwachte kracht te bereiken. Dat zit vaak in kleine dingen. Een iets andere koers van de kern bijvoorbeeld, waardoor de koppeling met de meest actieve plekken in de straalstroom erboven niet helemaal van de grond komt.

Advertentie

De kritiek was ondertussen niet van de lucht. Was al die heisa nu wel nodig geweest en was het niet meer dan een storm in een glas met water, de uitgegeven code oranje totaal niet waard?

Het systeem van waarschuwingen werkt

Dat er in de maatschappij enige opwinding ontstaat als besloten wordt om in verband met bijzonder weer een code oranje uit te geven, is niet meer dan logisch. Sterker nog: het is waarvoor de waarschuwing is bedoeld. Zo gingen veel mensen vroeger naar huis, om voor de storm binnen te zijn. Perfect, want was het wel uit de hand gelopen – en ook dat had gekund – dan waren ze thuis geweest. Om dit te bewerkstelligen, heb je aandacht voor de waarschuwing nodig. Die aandacht was er, dus zien we dat het systeem werkt.

Ook waren er voor meteorologen weinig aanknopingspunten om te zien dat het minder zwaar zou worden dan voorzien. De verschillen met de verwachting waren dan ook niet heel groot. Benjamin begon overtuigend aan zijn tocht naar Nederland. In het noordwesten van Frankrijk, maar ook op de Golf van Biskaje, stond aan het begin van de ochtend een vliegende storm. Daarin waren geen aanwijzingen te zien over hoe het verder zou gaan.

Er bleven onberekenbare facetten in de ontwikkelingen

Later op de dag viel wel op hoe de berekeningen, die tegenwoordig uur na uur binnenkomen, langzaam aan kracht verloren. Er zaten echter voortdurend onberekenbare facetten in de ontwikkelingen, die we op deze site in de verwachtingen ook steeds hebben besproken. Bijvoorbeeld in de vorm van het ontstaan van kleine secundaire laagjes, die rond de kern van het grotere laag zouden kunnen draaien en de wind regionaal korte tijd verder zouden kunnen doen toenemen. Met de daarbij behorende veel zwaardere windstoten.

Advertentie

Het vraagt analyse om uit te vinden of die secundaire laagjes er echt zijn geweest (om van te leren, want de fijnmazige modellen van tegenwoordig berekenen die veel makkelijker). Feit is dat een gebiedje met meer wind gisteravond over Noord-Holland, het IJsselmeer en delen van Flevoland is getrokken. Daar kwamen de storm op de Houtribdijk en de zwaarste windstoot uit voort. In Lelystad mat een weerliefhebber op een hoogte van 18 meter zelfs een windstoot van 127 kilometer per uur. Zou je die naar de normale waarnemingshoogte van 10 meter terugrekenen, dan kom je op rond 120 kilometer per uur uit.

En zo moet het gaan

Dus ja, er was kritiek dat de storm minder zwaar uitviel dan eerder verwacht. Maar tegelijkertijd waren er weinig aanknopingspunten om dat, toen de verwachtingen werden gemaakt, goed te voorzien. En zo zal het altijd zijn. Was het gisteren wel uit de hand gelopen, doordat Benjamin zich minder lief had opgesteld dan nu is gebeurd, dan waren de beoordelingen van het hele proces in de nazit natuurlijk ook heel anders geweest. En zo moet het ook gaan.