30-Daagse (+): wel een Groenlandhoog, nog geen kou

Foto boven: Delen van het land, zoals hier Texel, zaten vanochtend in de mist - Frans Alderse Baas

Na de wisselvallige periode in de tweede helft van oktober, die van die maand een behoorlijk natte maakte, is het woord weer aan hogedrukgebieden. Ze liggen boven het zuidoosten en oosten van Europa en West-Rusland en brengen zacht weer.

Lagedrukgebieden zijn op dit moment vooral op de centrale delen van de oceaan actief. De bijbehorende storingen bereiken onze omgeving niet of nauwelijks, maar dringen later in de komende periode wel vaker tot Zuidwest-Europa en Frankrijk door.

Delen van het land, zoals hier Texel, zaten vanochtend in de mist - Frans Alderse Baas

Bij ons houdt het zachte weer voorlopig aan

Bij ons waait de wind voorlopig uit zuidelijke richtingen en wordt in het algemeen zachte lucht aangevoerd. Een nieuwe piek in de temperaturen staat voor de periode vanaf komende donderdag op het programma. In het zuiden zou het dan enkele dagen achtereen 17 of 18 graden kunnen worden. Voor vrijdag wordt vooralsnog de warmste lucht verwacht. Dan zou het in het zuiden zelfs nog iets warmer, mogelijk dichtbij 20 graden kunnen worden.

Advertentie

Ondertussen verliest de poolwervel, die nu iets sterker dan in deze tijd van het jaar gebruikelijk is, de komende week weer aan kracht. Vooral boven Canada warmt de stratosfeer op. Als een reactie hierop ontstaat boven Groenland een hogedrukgebied. Het is vooral in de troposfeer, de luchtlaag waarin ons weer zich afspeelt, goed ontwikkeld. In de stratosfeer vind je er minder van terug. Koude lucht, die aan de oostflank van dit hogedrukgebied naar het zuiden komt, kan hierdoor nog niet meteen een vuist maken. En bereikt ons niet of nauwelijks.

Verder ontwikkeling van de poolwervel is van belang

Vooral voor de wat langere termijn is de ontwikkeling van de poolwervel van belang. Nog altijd zien we in de verwachtingen rond de 27^e november een dip in de verwachte kracht ervan. Met diverse lijntjes die voor een volledige SSW gaan. Het gemiddelde komt echter niet aan nul toe. De lijntjes die het niet tot een SSW laten komen, zijn in de meerderheid.

Voor echt sterke hogedrukgebieden bij Groenland, die ook in de stratosfeer goed ontwikkeld zijn, heb je een echte SSW nodig. Pas dan kan koude lucht vanuit het noorden wat duidelijker een vuist maken. We zullen moeten afwachten hoe die situatie zich verder ontwikkelt.

Week 1: van maandag 10 tot en met zondag 16 november

Meest droog, afwisseling van wolken en zon
Meestentijds zuidelijke winden
Vooral later in de week hoge temperaturen

We zien het hogedrukgebied bij Groenland op de weerkaart voor deze week ingetekend staan. Maar ook een sterk lagedrukgebied bij de noordwestpunt van Spanje. Een ander hogedrukgebied ligt bij de Kaspische Zee. Boven Europa waait een zuidelijke wind.

Advertentie

Dinsdag kan een storing in de buurt van Nederland komen. Verder is het droog met een afwisseling van wolken en zon en in de tweede helft van de week dus opvallend hoge temperaturen, als een nieuwe golf met zeer zachte lucht vanuit het zuiden ons bereikt.

De grens met de koude lucht, die aan de oostflank van het hogedrukgebied bij Groenland naar het zuiden opdringt, komt ergens boven het zuiden van Scandinavië tot staan.

Week 2: van maandag 17 tot en met zondag 23 november

Overgang naar wisselvalliger weer
Een naar tussen west en noord draaiende wind
Temperaturen dalend tot rond normaal

De lagedruk schuift in de berekening voor deze week wat naar het oosten op. Het hogedrukgebied bij Groenland kan zich daardoor op de oceaan, ten westen van Ierland wat verder naar het zuiden uitbouwen.

Bij ons wordt het hierdoor wisselvalliger met en naar tussen west en noord draaiende wind. Hierdoor gaan ook de temperaturen duidelijk omlaag. Maar met een aanvoer vanaf zee hoeven we wat dit betreft geen spektakel te verwachten. Ze komen rond normaal te liggen.

Week 3: van maandag 24 tot en met zondag 30 november

Behoorlijk wisselvallig weer
Winden rond de west
Iets boven normale temperaturen

We zien hogedruk bij Groenland, maar ook boven het zuidwesten van Europa. Bij ons wordt een weertype berekend dat het beste als een soort westcirculatie kan worden gezien. Met de passage van diverse storingen en afwisselend de aanvoer van zachte lucht vanuit het zuidwesten en wat koudere lucht vanuit het noordwesten. De temperaturen liggen dan ook rond normaal. Ook in deze periode staan geen bijzondere gebeurtenissen op het programma.

Week 4: van maandag 1 tot en met zondag 7 december

Aanhoudend wisselvallig
Westelijke tot noordwestelijke winden
Temperaturen rond normaal

Terwijl de hogedruk boven het zuiden van Europa wat minder prominent op de kaarten komt, lijkt het hogedrukgebied bij Groenland weer wat sterker te worden, en zich op de oceaan verder zuidwaarts uit te breiden. In Nederland komen we aan de ‘koude’ kant van het front te liggen.

Het wisselvallige weer houdt aan, de temperaturen komen rond normaal uit. De wind waait, door een lagedrukgebied boven het noordoosten van Europa, geregeld uit westelijke tot noordwestelijke richtingen, wat bij ons een aanhoudend maritieme aanvoer oplevert.

Week 5 en 6: van maandag 8 tot en met zondag 21 december

Aanhoudend wisselvallig
Eerst aan de koude kant van de overgangslijn
Later in de periode opnieuw zachter

In deze twee weken ontstaat een soort status quo tussen het hogedrukgebied bij Groenland en IJsland en lagedrukgebieden op de oceaan, die naar het noordoosten proberen op te dringen, maar door het hogedrukgebied worden tegengehouden.

Als dit de uitkomst is, krijgen we ergens boven Noordwest-Europa een overgangszone tussen koudere lucht in het noorden en zachte in het zuiden. In week 5 wordt die lijn van Noord-Frankrijk via het zuiden van Duitsland naar Centraal-Polen berekend, een week later van het noorden van Schotland naar het zuiden van Scandinavië en zo verder Rusland in.

Het zou bij ons op die manier wisselvallig blijven met eerst een normale tot iets beneden normale temperatuur en later wederom zachtere omstandigheden.

Samenvattend:

Terwijl de berekeningen voor de komende weken absoluut interessant zijn en we koudere lucht vanuit het noorden enkele pogingen zien doen om naar het zuiden op te dringen, merken we daar in Nederland nog niet veel van. Op de momenten dat we aan de koude kant van de overgangszone terechtkomen, waait de wind bij ons vanaf de Noordzee en worden de effecten van de overgang behoorlijk getemperd. Wel lijkt het een stuk wisselvalliger te worden.

De crux lijkt hem vooralsnog in de kracht van het Groenlandhoog te zitten. Doordat dit door één of twee ‘Canadian Warmings’ wordt gevoed, ontwikkelt het zich niet zo sterk als in een situatie waarin een echte SSW de voorgeschiedenis is. Daardoor kan koudere lucht vanuit het noorden wel naar het zuiden opstomen, maar blijven we in Nederland toch meestentijds buiten de invloedsfeer ervan. Vroeg winterweer hoeven we dan ook nog niet te verwachten.