Betekent de tot nu toe natte herfst nog iets voor de winter?

Foto boven: Het natte Groningse land - Jannes Wiersema

De herfst van 2025 is tot nu toe behoorlijk nat verlopen. In de Bilt is in de eerste twee herfstmaanden 254,5 millimeter gevallen, goed voor een 7^e plaats op de lijst van natste herfsten. Gemiddeld over de 5 hoofdstations staan we op 193,4 millimeter, goed voor een 14^e plaats. Betekent deze natte aanloop nog iets voor de komende winter?

Opvallend is dat het zuidwesten en delen van het zuiden nog steeds achterblijven, daar waar het om de regentotalen gaat. In de zomermaanden zagen we dat verschil ook al.

Het natte Groningse land - Jannes Wiersema

In Vlissingen is deze herfst tot nu toe nog niet meer dat 114,8 millimeter regen gevallen. Dat is duidelijk minder dan de gebruikelijke 142 millimeter in dezelfde periode en goed voor een 43^e plaats op de lijst van natste herfsten tot nu toe, sinds 1906. Ook Rotterdam heeft minder regen dan normaal en daar staat de herfst op een 25^e plaats.

Advertentie

Heeft dit nog iets voor de komende winter te betekenen?

Om te zien of de aanloop naar de winter, zoals we die nu in Nederland met betrekking tot de regen beleven, nog iets te betekenen heeft, is het goed om op de lijst zowel omhoog als naar beneden te kijken. En dat zullen we in dit verhaal dan ook kort doen.

Kijk je naar de top 15 van natste herfsten tot nu toe, waar deze herfst dus ook toe behoort, dan springen enkele jaren eruit. Ten eerste hebben we de jaren 1974 en 2013. Beide werden door een uitermate zachte winter gevolgd.

De winter van 1975 was in zijn tijd de zachtste ooit met een Hellmanngetal (dat ontstaat door voor alle dagen in de winter, die over het etmaal een gemiddelde temperatuur onder nul hebben, de gescoorde waarden met weglating van het minteken bij elkaar op te tellen) van slechts 3,2 punten. In de winter van 2014 werd voor het eerst sinds de start van de moderne metingen zelfs helemaal niets gescoord. Die winter had een Hellmanngetal van 0,0 punten.

De winter van 2020 scoorde 0,1 Hellmannpunt

De winter van 2020 staat als de op een na zachtste op de lijst van zachtste winters ooit en scoorde slechts 0,1 Hellmannpunt. Ook deze winter werd voorafgegaan door een natte herfst en wel die van 2019, die bij ook bij het natte blok hoort.

Advertentie

Andere opvallende jaren in het natte blok zijn 1968 (gevolgd door de winter van 1969 met 96 koudepunten), 1981 (de winter van 1982 had 127 punten) en 1984 (de erop volgende winter scoorde maar liefst 194 punten). Hier zien we een gemengd beeld dus. Uit een natte herfst kwamen zowel extreem zachte als behoorlijk koude winters voort.

De zachtste winter ooit zit in het droge blok

Kijken we naar het droge blok, dan vinden we aan de zachte kant onder meer het jaar 2006, waar de winter van 2007 op volgde. Die winter, met een score van 4,8 punten, was met een gemiddelde temperatuur van 6,7 graden de zachtste in Nederland tot nu toe.

Andere interessante herfsten in het droge blok zijn 1965 (gevolgd door de winter van 1966 met 102,5 Hellmannpunten), 1969 (gevolgd door de winter van 1970 met 141,3 Hellmannpunten), 1985 (gevolgd door de winter van 1986 met 149 Hellmannpunten) en de winter van 2009 (gevolgd door de winter van 2010, met 94,6 Hellmannpunten de koudste van deze eeuw).

De conclusie kan niet anders zijn dan dat het voor de komende winter niet veel uitmaakt of de herfst nu nat of droog verloopt. Aan beide kanten vinden we zeer zachte en ook koude winters terug, als een vervolg op de betreffende herfst.

Als we toch een keuze zouden moeten maken, dan lijkt een droge herfst net een tikkeltje gunstiger (als je van de winter houdt). Simpelweg omdat we daar vier in plaats van bij de natte herfsten drie koude winters als vervolg vinden. En ook omdat twee van de drie teruggevonden extreem zachte winters eveneens in het natte blok zitten. Maar het verschil is niet groot.

Intussen lijkt een einde te komen aan de wisselvalligheid

Ondertussen ziet het ernaar uit dat aan de periode met zeer wisselvallig weer van de laatste tijd geleidelijk een einde komt. Morgen passeert in de loop van de dag nog een actieve storing met buiige regen, in de dagen daarna komen we in het grensgebied van een groot hogedrukgebied boven het Europese continent en lagedrukgebieden, ver weg op de oceaan uit.

Het weerbeeld is vanaf dan hooguit nog licht wisselvallig. Doordat de wind zuidwestelijk en later zuidelijk wordt, ziet het er volgende week behoorlijk zacht uit. Met temperaturen in de buurt van 15 graden en soms nog iets daarboven uitkomen. Pas na het volgende weekend lijkt het kwik wat verder te dalen. Vanaf dan neemt ook de kans op een oostelijke wind wat toe.