Totale verrassing in Sappemeer: wolkbreuk en 58 millimeter!

Foto boven: Het onweer boven Groningen - Jannes Wiersema

Soms word je als meteoroloog ook in Nederland nog wel eens totaal door het weer verrast. Maandag was zo’n dag. En dan spreek ik puur voor mezelf.

Op de weerkaart zag het er allemaal niet heel bijzonder uit. We lagen in Nederland tussen twee hogedrukgebieden in. Het ene boven het noordwesten van Rusland en met uitloper tot over Scandinavië, dat het weer in onze omgeving de afgelopen dagen in de greep had. Het andere boven de Britse eilanden, dat langzaam vanuit het westen kwam opzetten.

Het onweer boven Groningen - Jannes Wiersema

Een oud front met nauwelijks activiteit

Tussen de twee hogedrukgebieden bevond zich boven het noordoosten een oud front, dat nauwelijks activiteit vertoonde. Verder trok vanuit het westen een koufront het land binnen, dat door een smalle wolkenzone en een enkel licht buitje werd gemarkeerd. Voor de rest was het rustig in de lucht en werd het maandag17 tot 20 graden. Niks bijzonders dus.

Advertentie

Ik had in de ochtend ook de ‘Guidance’ van het KNMI nog gelezen. Die repte over beide fronten en over een ‘trog’, die later op de dag ook nog deels over het noorden van het land zou trekken en die de activiteit op beide fronten iets zou kunnen doen aanwakkeren. Dat zou in het noordoosten van het land tot de vorming van een paar buien kunnen leiden: ‘single cells’. Ook niks bijzonders. In mijn eigen verwachting op Weerverteller.nl had ik de lokale bui ook staan.

Cursus

Mijn dag was gevuld met een cursus, waarvan ikzelf de docent was. Er was maar weinig tijd dus om het actuele weer in de gaten te houden. In Gorinchem, waar de cursus zich afspeelde, was er in de lucht ook nauwelijks iets spannends te zien. De zon scheen lange tijd, er vormden zich een paar stapelwolken en al de tijd dat ik er was, viel er helemaal geen regen.

In de auto terug naar huis zag ik dat de stapelwolken zich wat verder ontwikkelden. Een klein buitje zat er nog wel in, dacht ik. En later zag ik inderdaad een paar spetters op de autoruit. Maar daar bleef het uiteindelijk bij. Toch een klein buitje dus, dacht ik nog tevreden.

Advertentie

Indrukwekkend aantal bliksems

Totdat ik thuis kwam en wel met wat meer aandacht naar het weer van de uren daarvoor kon kijken. En toen bleek al snel dat er toch meer was gebeurd, vooral in het noordoosten van het land. Verbaasd keek ik naar de bliksemkaart, die boven Friesland en zeker boven Groningen met een redelijk indrukwekkend aantal bliksems bleek te zijn gevuld. Onweer? Dat had ik echt niet verwacht. Ik zocht verder: Wagenborgen in Groningen meldde 15,7 millimeter, Delfzijl 10,4 millimeter en Grootegast 9,5 millimeter. Wouw, dat was toch aardig wat.

Maar de grote klapper moest nog komen. Ineens kwam waarnemer Jannes Wiersema op de app. In Sappemeer zou 58 millimeter (!!!) zijn gevallen, leidend tot grote wateroverlast. Wat? 58 millimeter? Ik kon het eerst niet geloven. Maar na enig zoeken stuitte ik op een bericht op de site van RTV Midden Groningen, dat het verhaal met foto’s bevestigde.

De volle regenmeter uit Sappemeer - Ronald Veenstra

Wolkbreuk zet straten Sappemeer onder water

Wolkbreuk zet straten Sappemeer onder water, stond er. Met een paar indrukwekkende foto’s van door ondergelopen straten voortploeterend verkeer erbij. Sappemeer bleek door een ware wolkbreuk te zijn getroffen. Het riool kon de enorme hoeveelheden water niet meer aan. Straten kwamen onder water te staan. In huizen borrelde het water zelfs via de wasbakken omhoog. Tijdens de wolkbreuk onweerde het ook flink. De bui hield ongeveer een uur aan.

Wat later kwam er ook nog een foto met daarop een tot de rand toe gevulde regenmeter uit Sappemeer. Er was geen twijfel mogelijk. Die waarneming van 58 millimeter was helemaal juist. Het was een wolkbreuk van jewelste, die voor mij zomaar uit de lucht was komen vallen.

Het begon met twee buien boven Friesland

Het begon rond 12.45 uur met twee buien boven Friesland, die al activerend naar het oosten trokken. Al snel kwamen er meer tot ontwikkeling, ook boven Groningen. Jannes Wiersema maakt er mooie foto’s van. De bui bij Sappemeer popte rond 14.15 uur op.

Vijf minuten later bereikte de bui het dorp. Eerst ging het vrij rustig. Maar vanaf 14.55 uur begon de wilde fase, die ongeveer een uur zou aanhouden. Daarbij groeide steeds weer een nieuw en fel stukje bij de bui boven Sappemeer aan. Het leek daardoor alsof hij stil bleef hangen, maar in werkelijkheid trok hij voortdurend naar het oosten. De regen was van een zeer forse intensiteit en daardoor was het niet vreemd dat het uiteindelijk tot wateroverlast kwam.

Vanaf 16 uur was het weer voorbij

Vanaf 16 uur was het voorbij en kon het water weer wegzakken. Alleen in het oosten van Groningen regende het toen nog een tijdje door, maar daar was de intensiteit duidelijk minder groot. Het was precies Sappemeer dat lange tijd de zwaarste bui boven zich had.

En zo kwam het in een situatie, die zo op het eerste gezicht maar weinig om het lijf had, toch tot een wolkbreuk van jewelste. Waar eigenlijk niemand op gerekend had. Heel bijzonder.