De Grote Oceaan heeft koorts: hittegolf in zee baart zorgen

Foto boven: Zonsondergang in Monterey, in Californië, aan de Grote Oceaan - Mr. Brendel

Hebben we kortgeleden al even aandacht besteed aan de koude blob op ons deel van de Atlantische Oceaan, die terug van weggeweest is, in dit verhaal kijken we naar een ander zeegebied, waar de omstandigheden minstens zo bijzonder zijn.

De Grote Oceaan staat in brand. Nou ja, niet letterlijk, maar het voelt bijna zo. Van de kust bij Japan tot aan Californië is de zee op dit moment ongekend warm. Het gaat om een strook met een lengte van achtduizend kilometer. Het is een mariene hittegolf met een duizelingwekkende omvang, groter en intenser dan ooit eerder in dit gebied waargenomen.

Zonsondergang in Monterey, in Californië, aan de Grote Oceaan - Mr. Brendel

Wetenschappers noemen het een ‘blob’: een gebied met water dat opvallend veel warmer is dan normaal. Alleen is dit gebied deze keer zo groot dat die bijnaam bijna tekortschiet.

Advertentie

Van Japan tot Californië: overal effecten

Japan voelde de gevolgen van het warme water al deze zomer. Het land beleefde zijn heetste zomer ooit, met zelfs een recordtemperatuur van 41,8 graden op 5 augustus. Het was in Japan soms zo warm dat mensen zich er eigenlijk geen raad mee wisten. Ook tijdens de meteorologische herfst wist die warmte tot nu toe vaak van geen wijken.

Aan de andere kant van de oceaan, in Californië, zorgt de hitte in zee voor een opvallend hoge luchtvochtigheid. En als die vochtige warmte blijft hangen, kan dat komende winter leiden tot intensere regen en sneeuwval, daar gebracht door krachtige atmosferische rivieren.

Records verpulverd

Augustus 2025 is voor het Noord-Pacifische oceaanoppervlak als de warmste maand ooit de boeken in gegaan. Betrouwbare metingen gaan terug tot de 19e eeuw, maar nog nooit was de afwijking van de zeewatertemperaturen er zo groot.

Een deel van de enorme 'warme blob' op de Grote Oceaan - Climate Reanalyzer

Volgens experts is dit geen op zichzelf staand incident: het past in een reeks van terugkerende mariene hittegolven. De noordelijke Stille Oceaan warmde de afgelopen tien jaar zelfs sneller op dan welke oceaan ook.

Advertentie

Leven in de oceaan onder druk

Eerdere blobs lieten zien hoe de natuur zwaar onder de hoge watertemperaturen kan lijden. Tussen 2013 en 2016 leidde een langdurige hittegolf in de oceaan tot massale sterfte onder zeevogels, vissoorten en zeeleeuwen. Sommige soorten, zoals de alk, hebben zich nog steeds niet hersteld. Ook deze zomer kwamen er uit Alaska opnieuw meldingen van dode vogels en zeezoogdieren.

Voorlopig lijkt de huidige blob minder diep de zee in te gaan dan vorige blobs en daardoor mogelijk korter van duur. Sterke herfst- en winterstormen kunnen de bovenlaag van de oceaan mengen met koeler water uit de diepte. Maar zolang de wind zwak blijft, houdt de warmte aan.

Een oceaan met koorts

Wetenschappers zijn het erover eens dat klimaatverandering legt een duidelijke rol heeft in deze gebeurtenissen. Door de uitstoot van broeikasgassen slaan de oceanen steeds meer warmte op. Het gevolg: steeds extremere en vaker terugkerende mariene hittegolven.

Of, zoals een NOAA-onderzoeker het treffend zegt: De Noordelijke Stille Oceaan heeft koorts. En die koorts beïnvloedt niet alleen het leven in zee, maar ook het weer op het land.’