Weersverandering mist uitwerking op watertemperaturen niet
Reinout van den BornHet koelere weer van de laatste dagen met op het IJsselmeer een flinke bak regen en op alle grote wateroppervlakten in en rond Nederland een behoorlijk sterke wind heeft ervoor gezorgd dat de watertemperaturen weer een beetje zijn gedaald.
Terwijl er op de Noordzee voor onze kust nauwelijks meer plekken zijn waar de zeewatertemperatuur nog aan 20 graden toekomt, is ook het water van het IJsselmeer 1 tot 2 graden koeler geworden. De watertemperatuur ligt er nu rond 19 graden.
Oppervlaktewater was bijzonder warm
Het oppervlaktewater in Nederland was, voorafgaand aan de passage van de bel met vrij koude lucht die de afgelopen dagen over Nederland is getrokken, uitzonderlijk warm voor de tijd van het jaar. Het Noordzeewater direct voor onze kust was hier en daar al 20 tot 21 graden warm, een stuk verder de zee op natuurlijk wel belangrijk koeler. Op het IJsselmeer werden op uitgebreide schaal watertemperaturen van 21 of 22 graden gemeten. Verder waren de rivieren erg warm, met watertemperaturen soms in de buurt van 25 graden. Ook die zijn flink afgekoeld.
Voor de Nederlandse situatie waren dit zo vroeg in de zomer vrij extreme temperaturen. De in de laatste maanden vaak aanwezige hogedrukgebieden, de voluit schijnende zon en de relatief zwakke wind waren debet aan deze situatie. Het gevolg was dat een dunne laag aan het oppervlak van de zeeën en meren sterk opwarmde, resulterend in de uitzonderlijke metingen die we de laatste tijd zo vaak hebben gezien.
Warme toplaag vaak maar dun
Doordat de warme toplaag in het algemeen maar dun is, kan een koelere weersituatie de watertemperatuur wel weer relatief snel beïnvloeden. Zo miste het koelere, tamelijk windrijke en ook nattere weer van de laatste dagen zijn uitwerking niet. Over de volle breedte gingen er 1 tot 2 graden van de watertemperatuur af. Toch blijft het water warmer dan normaal.
Een ander gebied dat de laatste tijd opvalt door de hoge watertemperaturen is dat van de Middellandse Zee. Door de grote hitte van de laatste tijd zijn de watertemperaturen hier – net als vorig jaar – inmiddels weer tot recordhoogten gestegen.
Middellandse Zee recordwarm
Op 7 juli bedroeg de gemiddelde temperatuur over het gehele bekken bijna 27 graden, tegen 24 graden normaal. In de buurt van Mallorca werd zelfs een temperatuur van 30,55 graden gemeten, een ongekende waarde. Zo warm als de Middellandse Zee nu is, was hij niet eerder in deze tijd van het jaar. Toch zien we ook hier dat het vooral om een warme toplaag gaat, al komt die toplaag op de Middellandse al jarenlang wel steeds dieper.
In het zuidoosten van Frankrijk is, doordat koudere lucht vanuit het noordwesten is binnengedrongen, de afgelopen dagen een Mistral opgestoken, een sterke noordwestelijke wind die boven de Middellandse Zee gemakkelijk windkracht 7 of 8 kan bereiken. Het is een wind die het water vanaf de kust van Zuidoost-Frankrijk naar het zuidoosten drijft. Vanuit de diepere delen welt aan de kust dan kouder water op en bereikt het oppervlak. Dan zie je ook daar de watertemperatuur flink dalen, tot wel 2 of 3 graden in de laatste dagen. Het is echter een lokaal effect. Een groot deel van de Middellandse Zee warmde intussen verder op.
Ook ten westen van Europa enige afkoeling
Ook de warme zeeën ten westen van Portugal, Spanje en Frankrijk hebben de watertemperaturen door de weersverandering van de laatste kleine week 1 tot 3 graden zien dalen, vooral door bijmenging van kouder water vanuit de diepere delen. Vooral veroorzaakt door de toenemende wind en het even verdwijnen van de fel schijnende zon.
Een zeegebied dat dit jaar buiten de warmte valt, is het gebied van de Oostzee en de Botnische Golf. Rondom de hogedrukgebieden bij ons voeren noordwestelijke winden daar steeds relatief koele lucht aan die ook het uiterste oosten van Europa en delen van Rusland instroomt. Dit is dan ook de enige plek in Europa met beneden normale zeewatertemperaturen.
