Spanje kan natuurbranden niet meer aan en vraagt om hulp

Foto boven: Een natuurbrand in Spanje veroorzaakt een pyrocumulus - brandweer Castricum / Sam de Joode

Spanje kan de vele natuurbranden, die als gevolg van de nu al meer dan 10 dagen durende hittegolf in het land zijn ontstaan, bijna niet meer aan. De Spaanse premier Pedro Sanchez heeft andere landen dan ook om bijstand gevraagd, in de vorm van blusvliegtuigen. Flitsdroogte en zogenoemde pyrocumuli zijn de boosdoeners.

In Spanje is de afgelopen maanden al meer dan 60.000 hectare aan natuur in vlammen opgegaan. Zeker de laatste week is de situatie door de grote hitte in het land verder uit de hand gelopen. Een nieuw fenomeen – flitsdroogte wordt hiervan als oorzaak gezien.

Een natuurbrand in Spanje veroorzaakt een pyrocumulus - brandweer Castricum / Sam de Joode
Een natuurbrand in Spanje veroorzaakt een pyrocumulus - brandweer Castricum / Sam de Joode

Spanje heeft veel kennis over natuurbranden

Spanje is een land dat – noodgedwongen – al veel kennis heeft opgedaan met het ontstaan en de bestrijding van natuurbranden. Een groep Nederlandse brandweerlieden uit Castricum is er nu dan ook te gast om de kneepjes van het vak bijgebracht te krijgen.

Advertentie

In Spaanse kranten wordt nu veel verteld over het begrip flitsdroogte, afgezet tegen ‘normale droogte’. In geval van een normale droogte valt er geen of nauwelijks regen, maar blijft in de vegetatie en ook in de bodem nog wel het een en ander aan vocht achter. Op het moment dat zich dan – zoals nu – een hittegolf voordoet, wordt dat laatste beetje vocht door de enorm hoge verdamping waarmee zo’n hittegolf gepaard gaat uit de vegetatie en de bodem geperst, waarna een gortdroog en zeer licht ontvlambaar landschap achterblijft.

Spaanse natuur is op dit moment gortdroog

De Spaanse weerdienst publiceert dagelijks kaartjes waarop het vochtgehalte van de bodem in het land te zien is. Vrijwel heel Spanje kan op dit moment als gortdroog worden beschouwd. Geen wonder dan ook dat overal in het land nu natuurbranden ontstaan.

Vooral in het noordwesten, waar de meeste bossen zijn, is de situatie kritiek. Dat is ook de plaats waar de Nederlandse brandweerlieden meehelpen. Volgens Spaanse brandbestrijders heeft ongeveer 98 procent van de branden een ‘niet natuurlijke’ oorzaak. Die kan variëren van een vonk in het verkeer of door treinen op het spoor, tot peuken in de natuur en opzettelijke brandstichting. De overige 2 procent wordt door bijvoorbeeld blikseminslagen veroorzaakt.

Pyrocumulus en droog onweer

In dit verband is er nog een ander, interessant fenomeen dat deze dagen de kop opsteekt. En dat is het ontstaan van stapelwolken en zelfs onweersbuien boven de plaatsen waar de natuur brandt. Die branden sturen veel hitte de atmosfeer in. Boven de branden komt de lucht zo in een sterke stijgbeweging, koelt daarbij af en dat leidt tot de vorming van stapelwolken. Die kunnen op hun beurt tot onweersbuien uitgroeien met daarbij wel de bliksem en donder, maar door de vele hitte in de atmosfeer nauwelijks regen. Die verdampt voordat hij op de grond valt.

Advertentie

Deze stapelwolken, die door een ‘niet natuurlijke’ oorzaak – de brand – ontstaan worden pyrocumulus genoemd (denk aan pyromaan), de buien, die er het gevolg van zijn, ‘droog onweer’. Op radarbeelden van Spanje waren de afgelopen dagen voor augustusbegrippen veel onweersbuien te zien. Slechts een enkele ervan bracht ook daadwerkelijk regen van betekenis. Sommige van die buien ontstonden door de branden, de rest door de hitte.

Hitte en droogte houden voorlopig aan

In de Spaanse media wordt ook voor dit ‘droge onweer‘ uitgebreid gewaarschuwd. Ook wordt mensen gevraagd voorzichtig te zijn en hun omgeving goed in de gaten te houden. De hitte lijkt in ieder geval nog tot komende maandag aan te houden. De droogte nog een stuk langer.

Voeg weerverteller.nl toe aan het startscherm van je telefoon

Mis ook deze verhalen niet:

Volg ons ook op facebook en X!

Advertentie