Noodweer dinsdagavond was spectaculair, maar viel ook mee

Foto boven: Het draaipunt van de supercell boven Velp - Reinout van den Born

Er was uit en te na voor gewaarschuwd, het KNMI had voor heel het land code oranje afgegeven en iedereen was er klaar voor. Maar toen het onweer vanuit het zuidwesten over het land trok, viel het toch mee. Jazeker, we zagen spectaculaire luchten, er viel veel regen, het waaide soms hard en er werd hagel gemeld. Op het spoor, in de lucht en op de weg was er ook overlast, maar de maatschappij werd gelukkig niet ontwricht.

Toen de spannende weerdag begon, was er weinig aan de hand. Nadat in de nacht een warmtefront was gepasseerd met in het noorden nog een beetje regen (Den helder had een halve millimeter), brak vanuit het zuiden de zon door. Wel dreven hoog in de atmosfeer dunne wolkenvelden over. De wind waaide uit richtingen tussen oost en zuid en de temperaturen gingen snel omhoog. In het zuiden kwamen ze in de ochtend al snel boven 25 graden.

Afbeelding van WhatsApp op 2024-07-09 om 19.43.44 e530b27d
Het draaipunt van de supercell boven Velp - Reinout van den Born

Boven Frankrijk al onweersbuien

Boven het noordwesten van Frankrijk zagen we op dat moment al diverse onweersbuien tot ontwikkeling komen. Ze zaten vast aan het koufront, dat boven de Noordzee ten westen van Nederland lag en zich van daar uitstrekte tot over het noordwesten van Frankrijk, de Golf van Biskaje en het noordwesten van Spanje en Portugal.

Toen de middag aanbrak, kwam in het westen wat meer bewolking, horend bij dat koufront op de Noordzee, het land op. In het oosten bleef het nog lange tijd zonnig. Daar werden ook de hoogste temperaturen gemeten. In Ell in Limburg steeg het kwik tot 32,1 graden, ook in Volkel, Arcen, Eindhoven, Gilze-Rijen en Maastricht werden tropische temperaturen aangetekend.

Afbeelding van WhatsApp op 2024-07-09 om 19.43.44 e530b27d
Onheilspellende luchten - Reinout van den Born

De vore passeerde

In de loop van de middag passeerde in Zeeland de vore, die voor het koufront uit het land op bewoog. Meer dan een lichte bui leverde dat niet op, maar het gevolg was wel dat de wind van zuidoost naar west tot zuidwest draaide en dat koelere lucht kon binnestromen. De temperatuur daalde dan ook in korte tijd tot tussen 20 en 22 graden. Wat later stond de thermometer in Vlissingen zelfs op 17,4 graden, terwijl het in Limburg nog 31,5 graden was.

Opvallend op de punt van de vore was een zware onweersbui, al boven het noorden van Frankrijk ontstaan, die kenmerken van een supercell leek te hebben. Rond 16.15 uur trok deze bui over Brussel. Het ging er op dat moment fors tekeer met veel wind en wolkbreukachtige regens. In Ukkel werd een windstoot van 102 kilometer per uur gemeten en hier en daar was ook schade zichtbaar, Ten zuiden van de stad was al 25 tot 30 millimeter gevallen.

Shelfcloud Karin
Shelfcloud in de buurt van De Kiel in Drenthe - Karin Broekhuijsen

Lijn met georganiseerd onweer

Een lijn met georganiseerd onweer kwam tegelijkertijd vanuit Frankrijk het zuidwesten van België binnen. Op de lijn van de Brusselse bui leken verder naar het zuiden boven België nieuwe cellen te ontstaan, maar die zakten even later toch weer in. Toen de Belgische buien het zuidwesten van Nederland hadden bereikt, waren daar schitterende shelfclouds te zien.

In de loop van de avond breidden de buien zich verder naar het noordoosten uit. Eigenlijk ontstond een brede neerslagzone, met aan de warme (oostelijke) kant de zwaarste onweersbuien. En de supercell, die daar nog lange tijd vooruitliep.

Wallcloud over Velp

Aan het begin van de avond, toen de supercell over delen van Arnhem en Oosterbeek trok, kregen we in Velp de wallcloud over. Verglijkbaar met wat in Amerika regelmatig te zien is, was het niet. Maar toch zag je de wolk, die zich op het draaipunt van de supercell bevond, duidelijk draaien. Het was een spectaculair en onheilspellend gezicht. Terwijl de wolk overtrok, begon het korte tijd hard te waaien. Verder vielen enkele reusachtig dikke regendruppen.

Nog geen uur later was het de beurt aan de tweede onweerslijn. Deze werd door een fraaie shelfcloud voorafgegaan. Er volgden hevige regen en veel wind. Het water joeg door de straat. Schade was er gelukkig niet. Wel zat binnen de kortste keren 18 millimeter in de regenmeter.

Op diverse plaatsen wel schade

Andere plaatsen waren minder gelukkig. Zo waaiden in Brabant, onder meer in Oirschot, diverse boven om. Ook Vlaardingen, Klarenbeek en Arnhem hadden schade door de harde wind. In Arnhem kwam een grote tak op de bovenleiding van de trolley terecht. Schiphol had met 105 kilometer per uur uiteindelijk de zwaarste windstoot. In het midden en zuiden kwamen de stoten verder tussen 60 en 75 kilometer per uur uit. In het noorden en oosten kwam het onweer te laat om het daar nog echt te laten waaien.

Groter was de schade in België, rond Brussel (een windstoot van ruim 100 kilometer per uur) en Mechelen. Ten westen van Mechelen richtten valwinden veel schade aan, aan huizen, bomen en een hoogspanningsmast. Die laatste ging als een luciferhoutje om, vergelijkbaar met wat in juli 2010 in Vethuizen gebeurde. Daar waren het er vijf.

Voor wat de regen betreft, kwamen Deelen en Heino van de officiële stations als hoogste uit de best. Er kwam in Deelen 33 millimeter omlaag, in Heino ruim 34 millimeter. Op het moment van schrijven van dit verhaal regende het daar nog. Andere plaatsen kwamen veelal tussen 10 en 20 millimeter uit. In het uiterste oosten en noordoosten was nog geen regen gevallen, maar dat zou later in de avond alsnog komen.

Weeramateurs

Bij de weeramateurs was Homoet het natst met een kleine 45 millimeter, gevolgd door Andelst, waar maar een fractie minder was gevallen. Amsterdam-Noord kwam op bijna 42 millimeter uit en Berkel-Enschot volgde als vierde met een neerslagsom van precies 40 millimeter.

Verder lezen:

Volg ons ook op facebook en X!

Jouw foto op Weerverteller.nl?

Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller