Afgelopen nacht zeldzaam mooie lichtende nachtwolken te zien
Reinout van den BornEr is deze zomer van alles aan de hand in het weer, dat aandacht verdient. Niet alles is even mooi. Maar een rode draad zijn de laatste weken de lichtende nachtwolken, en die zijn wel mooi. De afgelopen nacht was een zeldzaam mooi pakket te zien.
Lichtende nachtwolken zijn de hoogste wolken in de aardatmosfeer, zwevend op een hoogte tussen 76 en 85 kilometer. Voor hun vorming zijn waterdamp, minuscule stofdeeltjes en extreem lage temperaturen van minimaal -120 graden nodig.



Rijp op stofdeeltjes
De waterdamp rijpt op de stofdeeltjes, en deze wolken worden in de periode rond de langste dag zichtbaar op aarde als de zon ‘s nachts net onder de horizon staat, waardoor het op 85 kilometer hoogte nog licht is terwijl het aan de oppervlakte donker is. Hierdoor lijken de wolken licht te geven, vandaar de naam lichtende nachtwolken (noctilucent clouds). Ze hebben vaak een prachtig, golvend uiterlijk en veranderen snel van vorm.
De mesosfeer, de laag waarin lichtende nachtwolken voorkomen, is de derde laag in de aardatmosfeer, gezien vanaf het aardoppervlak. Deze laag bevindt zich op een hoogte van ongeveer 50 tot 100 kilometer en is het koudste deel van onze atmosfeer, met temperaturen die soms onder -145 graden kunnen dalen. Interessant genoeg is de koudste periode in de mesosfeer de zomer. Dan stijgt de lucht er en koelt af, terwijl in de winter dalende luchtbewegingen juist voor hogere temperaturen zorgen.


Mesosfeer moet koud genoeg zijn
Voor de vorming van lichtende nachtwolken moeten de omstandigheden in de zomermaanden geschikt zijn: het moet in de mesosfeer koud genoeg zijn en de zon moet hoog genoeg staan om ervoor te zorgen dat, terwijl het op aarde donker is, de lichtende nachtwolken wel door de zon worden verlicht. Binnen de poolcirkel zijn deze wolken tijdens de middernachtzon niet zichtbaar (omdat het dan niet donker wordt), maar in gebieden tot ongeveer 50 graden noorderbreedte wel, waaronder dus in Nederland.
Omdat gisteren overdag al duidelijk was dat het voor lichtende nachtwolken een spectaculaire nacht zou worden, stonden veel fotografen in de startblokken om het fenomeen vast te leggen. Onder wie Jannine Sanders. Zij stond aan het begin van de nacht bij het Vossenmeer, nabij Dronten en maakte een prachtige serie, die we bij dit verhaal tonen.
Voeg weerverteller.nl toe aan het startscherm van je telefoon
Mis ook deze verhalen niet:
Volg ons ook op facebook en X!