Onverwacht koude nacht met matige vorst in de pannen

Foto boven: De afgelopen nacht verliep onverwacht koud - Jolanda Bakker

We hebben een onverwacht koude nacht achter de rug. In de duinpannen van vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet kwam het zelfs bijna overal tot matige vorst. Castricum was het koudst met -7,71 graden (en aan de grond -7,81 graden).

Advertentie

Vogelmeer 3 kwam tot -7,2 graden, Vogelmeer 1 tot -6,85 graden. Ook de overige duinpannen kwamen tot matige vorst, alleen Camperduin bleef daar met een minimumtemperatuur van -3,96 graden net iets vandaan. Bol 2, vaak de koudste duinpan in dit soort situaties, kwam op een minimumtemperatuur van -6,56 en aan de grond -7,3 graden uit.

De afgelopen nacht verliep onverwacht koud - Jolanda Bakker

Ook de KNMI-stations waren koud

Ook de KNMI-stations beleefden een koude nacht. In Woensdrecht daalde de temperatuur op normale waarnemingshoogte tot -4,1 graden, Eindhoven kwam op -3,6 graden uit en in Gilze-Rijen daalde het kwik tot -3,4 graden. Ook De Bit kwam met -0,9 graden tot een vorstdag. Opvallend was in het westen de temperatuur in Voorschoten. Het kwik daalde er tot -2,1 graden. Ook Schiphol, Rotterdam en IJmuiden tekenden in het westen vorstdagen aan.

Op een hoogte van 10 centimeter kwam het bij de officiële stations op diverse plaatsen tot matige vorst. Gilze-Rijen kwam aan de grond op een temperatuur van -6,6 graden uit, Eindhoven zag het kwik aan de grond tot -6,1 graden dalen en in Woensdrecht vroor het op een hoogte van 10 centimeter 6,0 graden. In het oosten en noordoosten hingen een flink deel van de nacht wolkenvelden, waardoor de minimumtemperaturen daar hoger bleven.

Onder de flanken van een hogedrukgebied

De koude nacht speelde zich af onder de flanken van een hogedrukgebied, waarvan het centrum boven Duitsland lag. Daardoor viel de wind even weg en klaarde het op veel plaatsen behoorlijk op. In de koude lucht, die gisteren was binnengestroomd, kon het snel afkoelen.

Het afkoelen tijdens heldere nachten gaat via de grond. Net als alle andere objecten die warmte bezitten, straalt ook de bodem warmtestraling uit. In de nachten kan die warmtestraling, als het helder is, ongehinderd richting de ruimte verdwijnen. De bodem koelt dan af en geeft die lagere temperatuur door aan de lucht, direct erboven. Koude lucht is zwaar, en blijft daar lekker liggen, zeker als er geen wind is. In heldere en stille nachten is de afkoeling daardoor maximaal. Zeker in koude lucht kan het dan behoorlijk hard gaan, zoals in de afgelopen nacht.

Ook de komende nachten koud

Ook de komende nachten kan het op plekken waar het is opgeklaard nog flink afkoelen. Wel neemt vooral in het westen de wind alweer wat toe. In die zin zullen we dan ook meer naar het oosten en zuidoosten moeten kijken. Mist en laaghangende bewolking, die in het oosten en noordoosten in eerste instantie nog aanwezig zijn, verdwijnen in de loop van de nacht weer. Ook dat heeft met de daar later toch iets in kracht toenemende wind te maken.