Onbeduidende gebeurtenis beëindigt monumentale periode
Reinout van den BornOp de weerkaarten en in het weer lijkt het maar een onbeduidende gebeurtenis, maar de passage van de rug van hogedruk de komende nacht over het land naar het oosten markeert het einde van een monumentale periode.
Zodra de rug is gepasseerd, draait de wind in Nederland naar het zuidwesten, is het erg standvastige hogedrukgebied in het noorden verdwenen en gaan voor het eerst in lange tijd de poorten voor storingen van de oceaan weer open. Die zijn, met enkele korte onderbrekingen, sinds ongeveer 10 januari vrijwel voortdurend op slot geweest.

Nooit eerder zo zonnig en droog als nu
Het is nog nooit eerder gebeurd dat een jaar zo zonnig is begonnen als dit jaar. En de afstand met het vorige recordjaar bedraagt al meer dan honderd uur. Dat is een ongekend verschil. Verder staat 2025 ook alleen en bovenaan als het om het opbouwen van het neerslagtekort gaat. Op veel plaatsen is deze meimaand nog vrijwel geen regen gevallen.
Hoe de weerkaart er de afgelopen maanden ook uitzag, er was altijd wel een rol voor een hogedrukgebied weggelegd. In de wintermaanden zat daar geen eens een goed aanwijsbare oorzaak achter. Het weer ging zijn eigen gang en trok zich weinig aan van de factoren op de achtergrond, die in andere jaren wel als drijvers van de ontwikkeling kunnen worden aangewezen. Later in januari en in februari kwam er ook wisselvallig weer tussendoor.
Vanaf maart speelde de SSW een rol
Vanaf maart speelde de SSW een rol; de plotselinge opwarming van de stratosfeer boven het poolgebied die tussen 5 en 10 maart de poolwervel deed instorten en de stroming in de stratosfeer boven het poolgebied in de oosthoek bracht. Ook werden daarbij grootschalige daalbewegingen in gang gezet die resulteerden in het steeds opnieuw ontstaan van hogedrukgebieden op noordelijke posities.
Bij ons kwam de wind vanaf dat moment vaak in de richtingen tussen noord en oost terecht. En werd de zuidwesthoek min of meer verboden gebied. Dat laatste was erg opvallend, want in Nederland is zuidwest juist de voorkeursrichting van de wind.
Het voorjaar was behoorlijk warm
Het leverde ons het droge en zonnige voorjaar op dat we tot nu toe hebben beleefd. Met – ondanks die vaak noordenwind – toch relatief hoge temperaturen.
Tot en met eergisteren staat de lente met een gemiddelde temperatuur van 10,5 graden op een 5e plaats in de lijst van warmste lenteseizoenen. Verder liggen we nog steeds op koers om de droogste en ook zonnigste lente ooit in de boeken te kunnen wegschrijven. Veel zal afhangen van de laatste 9 dagen. Hoeveel regen pakken we nog en hoeveel uren perst de zon eruit?
Vanaf nu mogen zuidwestelijke winden weer wel
Nu het laatste hogedrukgebied in het noorden op het punt staat om te verdwijnen en het restant ervan de komende nacht ons land passeert, mogen zuidwestelijke winden ineens weer wel. De weerkaart ondergaat een drastische verbouwing. Lagedrukgebieden komen op de plekken terecht waar tot nu toe de hogedrukgebieden regeerden, hogedrukgebieden trekken zich naar het zuiden terug. En storingen, afkomstig van de oceaan, kunnen ons weer bereiken.
Het komt ons op een wisselvallige periode te staan die in elk geval een belangrijk deel van de komende week nog zal aanhouden. Daarna wordt het interessant. Niet alleen begint de meteorologische zomer, ook doen we dat vanuit een uitgangspositie die we de afgelopen jaren vaker hebben gezien. Vanaf dat moment is het zaak om goed in de gaten te houden wat er ten zuiden van Nederland gebeurt, met de hogedrukgebieden die zich daar bevinden. In dat gedrag ligt waarschijnlijk de sleutel voor de manier waarop het in de zomer verder zal gaan.
Morgen de zomerverachting van Weerverteller.nl
Morgen is op deze site de zomerverwachting van Weerverteller.nl te lezen. Daarin zetten we uiteen hoe we hier tegen de ontwikkelingen gedurende de komende zomer aankijken en geven we een verwachting. Wordt de zomer heet en droog, of is ook een andere koers denkbaar?