SSW van maart is bezig aan zijn laatste kunstje
Reinout van den BornOm het weersverloop van deze lente te kunnen verklaren, hebben we de gevolgen van de SSW, de plotselinge opwarming van de stratosfeer gevolgd die zich op 5 maart boven het noordpoolgebied afspeelde. Het laatste kunstje lijkt nu in volle gang te zijn.
Rond 5 maart schoten de temperaturen in de stratosfeer boven het Noordpoolgebied ineens omhoog. Het belangrijkste gevolg hiervan was dat de poolwervel instortte en dat de wind in de stratosfeer boven de noordpool naar oostelijke richtingen draaide. Omdat de wind in de periode daarna ook niet meer westelijk is geworden, konden we meteen van de eindopwarming van dit jaar spreken. Het was daarmee één van de vroegste ooit.
Grootschalige daalbewegingen
Tijdens deze gebeurtenis werden in de atmosfeer boven de noordpool grootschalige daalbewegingen in gang gezet. Elke keer toen een deel van die daalbewegingen de grond bereikte, ontstond in het noorden een hogedrukgebied. Niet boven Groenland en IJsland, zoals je in dergelijke omstandigheden wel zou verwachten, maar dichterbij Europa. Op dit moment lijkt de grootste bulk aan daalbewegingen het aardoppervlak te bereiken.
Nu we weten wat er allemaal is gebeurd, kunnen we een deel van de dominantie van de hogedrukgebieden in onze omgeving aan de gevolgen van die SSW toeschrijven. Datzelfde geldt voor het veelvuldig voorkomen van noordelijke tot noordoostelijke winden, de bijbehorende relatief gematigde temperaturen (het had veel warmer kunnen zijn), de recordhoeveelheid zonneschijn en het grote gebrek aan regenval in onze omgeving.
Laatste kunstje van de SSW
Het laatste kunstje van de SSW bestaat uit het hogedrukgebied van de komende dagen in het zeegebied tussen IJsland en Schotland. In de loop van de nieuwe week lijkt het zijn werkterrein eerst even naar Groenland en IJsland te verleggen, alvorens het naar Scandinavië wordt geduwd. Dat gebeurt op het moment dat de daalbewegingen in het noorden op zijn.
Vanaf dat moment wordt het interessant, want komt het zeegebied bij IJsland en Groenland weer beschikbaar voor lagedrukgebieden. Die zien we er, in de modelberekeningen van dit moment, ook meteen verschijnen, en wel rond volgende week vrijdag. Op de oceaan stelt zich dan een zuidwestelijke stroming in die storingen richting Europa gaat duwen.
Daarna wordt het spannend
Het wordt dan spannend. Een mogelijkheid is dat die zuidwestelijke stroming zich over het noordwesten van Europa uitbreidt, en dat we op die manier eindelijk weer eens storingen in onze omgeving kunnen verwachten. Met meer bewolking en toenemende wisselvalligheid.
Een gelopen koers is dit echter niet. Want die zuidwestelijke wind blaast in de hogere delen van de atmosfeer ook warmere lucht over Europa naar het noorden. En die kan ertoe leiden dat zich – bijvoorbeeld boven Scandinavië – een hogedrukgebied vestigt. Dat de komst van die storingen van de oceaan boven Noordwest-Europa gaat tegenwerken.
Op termijn mogelijk veel warmer
Het kan dan zijn dat die storingen ons eerst wel bereiken, zoals veel berekeningen nu ook laten zien, maar dat later in de periode de hogedrukinvloed toch weer zo sterk wordt dat het stabiele weer ook snel terugkeert. In dat geval zou het ook een stuk warmer kunnen worden. Dit is wat de 30-daagse verwachting van afgelopen vrijdag min of meer suggereerde.
Het zou zelfs zo kunnen zijn dat de hogedrukinvloed vanuit Scandinavië zo sterk is dat de storingen vanaf de oceaan ons land uiteindelijk helemaal niet bereiken. Dat zou in dit geval toch de slechtst denkbare oplossing zijn, maar is dus niet helemaal uit te sluiten.
Nog duidelijk geen gelopen koers
Het behoeft geen betoog dat de verwachtingen voor het einde van de nieuwe week vanwege dit alles nog steeds erg onzeker zijn. En ook dat de eventuele weersomslag, zoals die nu voor dat moment wordt ingetekend, nog geen gelopen koers is. We blijven het volgen.
