Hittegolf in Spanje voorbij, zomer wordt warmste ooit
Reinout van den BornDe hittegolf in Spanje is na 16 zinderende dagen voorbij. Maandag drong, onder invloed van een lagedrukgebied boven Frankrijk, vanuit het noordwesten minder hete lucht het land binnen. Het laatst bereikte die minder warme lucht het zuidoosten van Spanje.
De hittegolf nam in stijl afscheid. Zondag was de heetste dag van de episode. Op meer dan 240 stations in Spanje werden temperaturen boven 40 graden gemeten. Jerez de la Frontera in het zuidwesten was de koploper. Daar werd het 45,8 graden.
Nog altijd woeden veel natuurbranden
De hitte mag dan voorbij zijn, de problemen die de hittegolf veroorzaakt, zijn dat bepaald nog niet. Nog altijd een woeden vele bosbranden, zowel in het noorden van Portugal als in het noordwesten van Spanje. De brandweer voert volop strijd om hele dorpen uit de vlammen te houden. Ook Nederlandse brandweerlieden en helikopters helpen daarbij mee.
De hittegolf begon op zondag 3 augustus en heeft dus meer dan twee weken geduurd. Vele temperatuurrecords zijn daarbij verbroken. In 11 Spaanse provincies is het jaar 2025 tot nu toe het warmste ooit, in 7 andere provincies staat het jaar 2025 qua warmte op de tweede plaats. De zomer als geheel is hard op weg om tot de heetste ooit uit te groeien.
Hittegolven zijn al lang niet meer bijzonder
Hittegolven zijn in het zuidwesten van Europa al lang niet meer bijzonder. Ze komen feitelijk ieder jaar voor. Het enige verschil is dat het steeds wat warmer wordt en dat de individuele hittegolven ook elke keer iets langer duren. Deskundigen in Spanje zeggen dat dit nog maar het topje van de ijsberg is. Er staat het land op dit gebied de komende jaren nog veel meer te wachten. Dat geldt niet alleen voor de temperaturen, maar ook voor de natuurbranden.
Veel van de natuurbranden, die de afgelopen weken zijn ontstaan, hebben een menselijke oorzaak. Het kan hierbij gaan om vonken die in het verkeer of op het spoor vrijkomen, om weggegooide en brandende sigarettenpeuken, maar ook om brandstichting. Zo is in het noordwesten in de provincie Galicië een boswachter opgepakt die bekende branden te hebben gesticht. Ook 26 andere mensen zijn in die regio door de politie ingerekend.
Hogedrukgebied was de veroorzaker
De hitte in het zuidwesten werd veroorzaakt door een hogedrukgebied. Het lag bij de Azoren en had boven het Iberisch schiereiland een grote hoeveelheid woestijnlucht, afkomstig uit de Sahara ingevangen. Deze situatie bleek vervolgens erg stabiel. Diverse keren raakten de maximumtemperaturen aan de grens van 45 graden of gingen daar zelfs iets doorheen. Er waren dagen waarop het zelfs in de koelste plaatsen in Spanje nog 39 graden werd.
Voor de bevolking betekende de hitte een ware uitdaging. Lang niet Iedereen in Spanje heeft in huis de beschikking over een airco. Ongeveer 38 procent van de huishoudens heeft die wel. In het zuiden ligt dat percentage hoger, in een stad als Sevilla op ongeveer 70 procent.
In diverse steden werden koelcentra ingericht
Omdat lang niet Iedereen bij een gekoelde ruimte kon, waren in diverse steden speciale koelcentra ingericht waar mensen terecht konden om af te koelen. Niet alleen de Spanjaarden zelf maakten daarvan gebruik, ook toeristen waren er geregeld terug te vinden. Om een paar uur af te koelen en dan vervolgens snel een bezoek aan een toeristische locatie te brengen.
Ondanks de grote hitte van de laatste weken, is de Middellandse Zee op dit moment toch iets minder warm dan vorig jaar om deze tijd, toen het ene na het andere warmterecord werd verbroken. Dit heeft er vooral mee te maken dat in het zeegebied tussen Spanje aan de ene kant en Corsica en Sardinië aan de andere kant enkele keren een flinke Mistral heeft gewaaid. Die heeft ervoor gezorgd dat koeler water uit de diepere delen van de zee naar boven opwelde. Het scheelt ongeveer een graad met vorig jaar om deze tijd. Toen had de Middellandse Zee een gemiddelde temperatuur van ruim 28 graden, nu is dat ruim 27 graden.
Voorlopig geen nieuwe hittegolf meer
Hoewel het de komende tijd in het zuidwesten van Europa natuurlijk warm blijft, ziet het er niet naar uit dat de hittegolf snel zal terugkeren. In die zin kunnen de inwoners een beetje bijkomen. De andere kant van de medaille is dat voorlopig ook nog geen regen wordt verwacht.
