Europa de afgelopen dagen gevangen onder Canadese rook
Reinout van den BornGrote delen van Europa zaten gisteren gevangen onder rook, afkomstig van de bosbranden in Canada. Op veel plaatsen werd de zon er (deels) door afgeschermd.
Ook in Nederland was het blauw tussen de wolken de afgelopen dagen melkachtig wit. Op een hoogte van tussen 3 en 5 kilometer hing een dikke laag rook. Daardoor stond de maan ’s avonds en ’s nachts oranje aan de lucht en kwam de zon oranje op om weer oranje onder te gaan. Verder was de lucht tussen de wolken door dus niet blauw door de banen met rook.
Canada al weken in de ban van bosbranden
Grote delen van Canada zijn al enkele weken in de ban van bosbranden. Ze zijn dit jaar erg vroeg en ook ongekend heftig van start gegaan. De rook, horend bij de branden, vormt nu boven Noord-Amerika al dichte gordijnen die niet alleen boven Canada maar ook boven de VS zichtbaar zijn. De westcirculatie boven de oceaan pikt die rook vervolgens op en stuurt hem door naar Europa. Het is zoveel dat grote delen van ons continent de rook ook zien.
Gisteren spreidde de bosbrandrook zich helemaal uit tot over de Benelux, Frankrijk, Duitsland en veel andere landen in Centraal- en Oost-Europa. In de Alpen liep het zich flink terug door de rook en via de Rhônevallei drong de rook ook tot het Middellandse Zeegebied door. Daar draaide de rook rondjes rondom een depressiekern in de buurt van Italië.
Was de rook zelfs te ruiken?
Hier en daar werd ook gezegd dat de rook zelfs te ruiken was. Helemaal ondenkbaar is dat niet. Om het mogelijk te maken om de rook te ruiken, moeten de rookdeeltjes van hun hoge plek (op een hoogte van tussen 3 en 5 kilometer) naar beneden komen.
Om het tot een uitwisseling tussen die hoge luchtlaag en de lucht aan de grond te laten komen, zijn hoge stapelwolken en buien nodig. Die waren er de afgelopen dagen. Ze zorgen ervoor dat de lucht in de wolken ver omhoog stijgt, en in de opklaringen om de wolken heen juist een heel eind omlaag komt. En zo de rook vanuit de hogere delen van de atmosfeer mee naar beneden neemt. De vlagerige wind, die daar mede het gevolg van is, doet de rest.
Het zou moeten kunnen
Doordat we een dergelijke situatie zowel zondag als maandag hadden, is het heel goed mogelijk dat de rook van de Canadese bosbranden ook bij ons hier en daar te ruiken is geweest. Vooral in de avond, op momenten dat de wind weer even ging liggen.
Toch kun je het nooit helemaal bewijzen. Ook bij ons zijn er bronnen van rook die ervoor zorgen dat we een brandlucht ruiken. Daarvan kan, op de momenten dat mensen dachten de lucht van de bosbrandrook te hebben geroken, natuurlijk ook sprake zijn geweest.
Ook de komende tijd mogelijk nog rook
Doordat de branden in Canada nog steeds woeden, kan het de komende tijd vaker gebeuren dat delen van de rook die bij die branden vrijkomt, bij ons terechtkomen. Later deze week draait de wind ion de Benelux een tijdje naar het zuiden. Dan zou het even moeten stoppen.
