Vroeg IJsselmeerstraatje brengt Gelderland zeer welkome regen
Reinout van den BornWakker worden met het geruis van regen op de bladeren van de bomen in de tuin. Het was vanochtend in een deel van het land mogelijk, vooral in een strook van het IJsselmeer via delen van Flevoland over de Veluwe naar de regio Arnhem-Nijmegen.
En kwamen die buien onverwacht? Niet eens! Het was het weermodel Harmonie van onder andere het KNMI dat het strookje voor vandaag in voorgaande berekeningen al mooi had ingetekend. Precies op de plaats waar de buien vanochtend vielen.
Meer dan vijfhonderd liter water op de tuin
Rond een uur of 8 vanochtend zat er bij ons in Velp al 2,2 millimeter in regenmeter. Ruim twee liter per vierkante meter was er dus gevallen: in onze tuin ruim vijfhonderd liter. Daar doet de kraan gemiddeld een half uur tot drie kwartier over. En is dus echt de moeite waard.
De buien ontstonden boven het IJsselmeer. Dat lijkt wat vreemd, omdat we nog in het voorjaar zitten. Normaalgesproken zijn buien die boven het warme water van IJsselmeer, Markermeer en de Noordzee ontstaan voornamelijk een zaak van najaar en winter, de jaargetijden waarin het oppervlaktewater altijd warmer is dan de lucht erboven. Dat heb je namelijk nodig om tot de vorming van de buien te kunnen komen. In het voorjaar is dat warmer water er nog niet.
Ook warm water veroorzaakt buien
Warme lucht is lichter dan de koudere erboven, zal opstijgen en in onstabiele omstandigheden aanleiding geven tot de vorming van stapelwolken en uiteindelijk buien. De zon kan de aanjager van dit alles zijn, maar ook warm water. Nu is de Noordzee op dit moment, doordat het voorjaar is, nog niet warmer dan 11 of 12 graden. Dat is geen grote aanjager van buien. Het IJsselmeer en Markermeer laten al wel temperaturen rond 16 graden zien. Daar zou het kunnen.
Nu was de lucht, zoals die vanochtend over Nederland stroomde, behoorlijk koud. Op een hoogte van 1500 meter was het -2 tot -3 graden, op een hoogte van 5000 meter -25 of -26 graden. Dit gekoppeld aan het IJsselmeerwater van 16 graden leverde toch al behoorlijk grote temperatuurverschillen op en voldoende onstabiliteit voor de vorming van de door het Harmonie-model berekende buienstraat richting Arnhem en Nijmegen.
Zelfs op de Noordzee lukte het
Maar zelfs op de Noordzee bleek het genoeg voor de vorming van enkele buitjes. Sowieso was op grote delen van de Noordzee de karakteristieke raatstructuur te zien die hoort bij de stapelwolken die zich boven het water vormen, in afwisseling met de kortdurende opklaringen er tussenin. Voor de Nederlandse kust waren ze dik genoeg voor de vorming van lichte buien die dus ook op andere plaatsen het land op kwamen en de straten nat maakten.
Tot half 9 was in de regio’s onder het buienstrookje vanaf het IJsselmeer tussen 1 en 2 millimeter regen gevallen. In Velp stonden we op dat moment op 2,4 millimeter en regende het nog steeds. Zo hebben we hier toch steeds weer geluk tijdens de droogte. Eerder viel hier in april al 47 millimeter. En zelfs in de tot nu toe erg droge meimaand heeft het alweer geregend.
