Europaweer: heatdome brengt dooi tot op hoogste Alpentoppen
Reinout van den BornExtreme warmte domineert de komende dagen flinke delen van het Europese continent en bereikt uiteindelijk ook Nederland. Heel opvallend zijn de gebeurtenissen in de Alpen, waar het nulgradenniveau vandaag tot boven de hoogste toppen kan stijgen.
Boven de zuidelijke helft van Europa vinden we een sterk, warmbloedig hogedrukgebied terug. Een hogedrukgebied dat tot in de hoogste delen van de atmosfeer erg warm lucht heeft ingevangen. Zo’n gebied wordt ook een hittekoepel of heatdome genoemd.
Zwaartepunt onder meer boven westelijke Alpen
Het zwaartepunt van dit hogedrukgebied komt later vandaag onder meer boven de westelijke Alpen uit. De temperatuur op een hoogte van 6 kilometer kan daar dan tot -6 graden oplopen. En dan hebben we het over de Franse Alpen, waar ook de hoogste Alpentop, de Mont Blanc zich bevindt. Wordt het er later vandaag inderdaad zo warm, dan zou het nulgradenniveau tot boven de top van de Mont Blanc kunnen stijgen. En gaat het op die top dooien.
Was dooi op de top van de hoogste Alpenberg vroeger eigenlijk ondenkbaar, de laatste jaren komt dit steeds vaker voor. Doordat klimaatzones zich door de stijgende temperaturen naar het noorden verplaatsen, ligt het Alpengebied gedurende de zomermaanden steeds vaker in het gebied met erg warme lucht, dat vroeger alleen het Middellandse Zeegebied omvatte. Het is er daardoor niet meer alleen af en toe, maar gedurende veel langere periodes erg warm.
Gevolgen voor de gletsjers zijn groot
De gevolgen voor de gletsjers in de Alpen, die het door het vaker ontbreken van sneeuwval gedurende de wintermaanden (ook de afgelopen winter resulteerde op veel plaatsen in de Alpen in een groot sneeuwgebrek) al zo moeilijk hebben, zijn groot. Ze komen al vroeg vrij van sneeuw te liggen en worden maandenlang geheel onbeschermd aan de instraling van de zon en de daarbij horende hoge temperaturen blootgesteld. Dan vindt er enorme afsmelt plaats.
Ook nu liggen veel van de nog resterende gletsjers alweer onbeschermd in de zon. De Säntis, een 2500 meter hoge berg in Zwitserland die vaak als een referentiepunt wordt gebruikt, is inmiddels sneeuwvrij. En ook op de plaats waar de drie gletsjertongen die de Aletschgletsjer voeden bij elkaar komen, is de sneeuw al weg. Die Konkordiaplatz ligt op een hoogte van ongeveer 2800 meter. Het wordt dan ook opnieuw een zware zomer voor het ijs.
Hitte in Frankrijk, Portugal en Spanje
Niet alleen de Alpen, maar ook Frankrijk, Spanje en Portugal hebben met bijzonder hoge temperaturen te maken. In Frankrijk was het met 37,1 graden gisteren in Beziers het warmst, Nimes volgde met 36,8 graden en in Montpellier werd het 36,5 graden. Vandaag en morgen is het nog warmer en kan het in het zuidoosten van Frankrijk plaatselijk 38 graden worden.
In Spanje was Morón de la Frontera gisteren het warmste station met een temperatuur van 41,5 graden, gevolgd door Mérida met 41,3 graden en Córdoba met 41,2 graden. El Granado in het zuidwesten van Spanje kwam met 42,6 graden nog hoger uit, maar dat weerstation heeft een erg bedenkelijke opstelling en wordt niet echt serieus genomen. Datzelfde geldt voor het weerstation in de plaats Montoro, waar gisteren 42,0 graden werd gemeten.
Vandaag en morgen tot 43 graden
In Portugal werd op meerdere stations een temperatuur van 41 graden gemeten. Beja kwam er tot 39,8 graden en Evora tot 39,2 graden. De hitte in het zuidwesten van Europa verscherpt vandaag en morgen nog wat. In de grote riviervalleien in het zuiden van Spanje kunnen temperaturen tot 43 graden worden gemeten, in de vallei van de Ebro in het noorden kan het kwik tot rond 40 graden stijgen. Ook morgen zijn in het zuiden van Spanje temperaturen tot 43 graden mogelijk. Voor maandag zijn de verwachtingen wat onzekerder.
Zijn grote delen van Europa in de ban van hoge temperaturen, net daarbij veel zon en nauwelijks neerslag, voor de enige plekken waar wel wat kan vallen, moeten we naar het noorden en vrij ver naar het oosten gaan. Zo is het in het westen van Noorwegen erg nat. Vooral tegen de bergen aan valt veel regen. Verder zijn de temperaturen in grote delen van Scandinavië gematigd. Ook op de Balkan is relatief koele lucht aanwezig en vallen een paar buien.
