Het is in Nederland al lange tijd koel en wisselvallig. Buien vallen bijna dagelijks en inmiddels hebben we ze in alle soorten en maten wel gehad. De spannendste buien zijn natuurlijk die met onweer, hagel en zware windstoten.
Daaronder bevindt zich een speciaal soort, die door weerliefhebbers ‘Ostgewitters’ worden genoemd; de onweersbuien die vanuit Duitsland ons land binnentrekken. Ze zijn speciaal, want ontstaan vaak in vochtige en warme lucht en kunnen dan in Nederland enorme hoeveelheden regen brengen. Een heel bijzonder voorbeeld van zo’n Ostgewitter maakte ik op 28 juli 2014 in Arnhem mee. Er viel 132 millimeter in twee uur tijd.
De naam 'Ostgewitter' is niet zonder reden ontstaan; iedereen die ze heeft meegemaakt, weet dat ze iets bijzonders zijn. In tegenstelling tot westerse buien worden ze meestal niet gevolgd door koudere lucht, maar kunnen ze wel veel regen brengen. Dit maakt ze gevreesd en ze hebben al een reputatie voordat ze ontstaan.
De buien van 28 juli 2014
Een memorabele dag met een zwaar Ostgewitter was 28 juli 2014. Een lagedrukgebied trok toen hoog in de atmosfeer over Noord-Frankrijk naar het oosten, waardoor Nederland in warme, vochtige lucht terechtkwam. In de nacht dreven vanuit het zuiden al enkele actieve buien binnen, maar deze waren niets vergeleken met wat er later die dag zou komen. In de ochtend barstte het los, vooral in de westelijke helft van het land. In een strook van Midden-Brabant naar Amsterdam vielen enorme hoeveelheden regen, soms tot wel 100 millimeter in enkele uren, wat leidde tot grote wateroverlast en onweer met grote hagelstenen.
Een persoonlijk verslag
Die ochtend was ik in de buurt van Arnhem aan het fietsen, waar het benauwd was maar nog geen buien vielen. Tegen de middag begon een zware buienlijn zichtbaar te worden op de radar, van Amsterdam via Utrecht naar de Betuwe. Ten zuidoosten van Arnhem vormde zich een losse bui, die langzaam dichterbij kwam.
De bui bracht regen en hagel, met hagelstenen tot 3 centimeter in diameter. Aanvankelijk was dat grappig, maar al snel zorgde het aanhoudende noodweer voor onrust. De buurman vroeg ons zijn dakraam te sluiten en in onze woonkamer verscheen een straaltje water. Op de radar was te zien hoe de zware buienlijn zich over Arnhem verplaatste, met telkens nieuwe cellen vanuit het zuidoosten die enorme hoeveelheden regen brachten.
Het souterrain overstroomt
Aanvankelijk keken we lacherig naar het souterrain, maar uiteindelijk stond ik er tot aan mijn enkels in het water. De stad, met zijn hoogteverschillen, kon het water niet aan en veranderde in een kolkende watermassa. Straten werden rivieren en de lagergelegen delen van de stad, zoals ons Spijkerkwartier, overstroomden. Toen de regen na 2,5 uur stopte, was de schade groot. Bij vliegbasis Deelen, net ten noorden van Arnhem, viel uiteindelijk 132 millimeter regen in twee uur tijd, waarvan 76 millimeter in het eerste uur.
Maatregelen na 2014
De gebeurtenissen van 28 juli 2014 waren een wake-up call voor Arnhem. In de jaren daarna zijn maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Deze maatregelen zijn al enkele keren getest en bleken effectief. Zo is er in het Spijkerkwartier veel extra groen gekomen om het water weg te laten zakken. Het riool is vergroot, straten zijn gereconstrueerd en verkeersdrempels op zo’n manier aangelegd dat ze het water niet meer opstuwen.
Interessant zal zijn om te zien hoe het dit jaar gaar. Mochten we op korte termijn weer eens met zware Ostgewitters te maken krijgen, dan vallen die op een bodem die door de vele regen van de voorgaande maanden nog steeds vol met water zit. Voor de regen zal het dan lastiger zijn om goed weg te zakken. Dan kunnen de maatregelen echt getest worden.
Verder lezen:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
