Warm signaal zomerpluim belangrijker dan koud signaal winterpluim
Reinout van den BornEen vliegende start van de meteorologische zomer zit er dit jaar niet in. Het mag vrijdag en zaterdag dan even warm worden, met zaterdag ergens in het zuiden misschien wel 27 of 28 graden, de dagen daarna wordt het opnieuw koeler en wisselvaliger.
En toch – we zeiden dat gisteren ook al in een verhaal op deze site – moeten we de ontwikkelingen de komende tijd meteen al goed in de gaten houden.
Er zijn al erg warme lijntjes
Als je de pluimen van dit moment volgt, dan zie je dat de meeste berekeningen daarin de wisselvallige start van de komende zomer ondersteunen. Maar verderop in de periode, en dan vooral in de tweede helft van de tweede week, zie je elke keer uitbijters. En niet zomaar uitbijters: er zitten af en toe lijntjes tussen die overdag met temperaturen tot boven 35 graden komen. En ook al komen die verwachtingen nu hoogstwaarschijnlijk nog niet uit, het signaal van temperaturen boven 35 graden in deze tijd alleen is behoorlijk bijzonder.
Schreven we de afgelopen winter op deze site nog hoe veel koude berekeningen, die overal maar al te graag werden getoond, toen met elkaar gemeen hadden dat ze geen van alle uitkwamen, in de zomer is de kans dat uitbijters bewaarheid worden een stuk groter.
Warmtepoel in de zomer groeit
Het heeft allemaal met het opwarmende klimaat te maken waarin we ons bevinden. Kijken we in de winter vooral naar de koudepoel rondom de Noordpool, die door het opwarmende klimaat steeds kleiner wordt, in de zomer hebben we het over een groeiende warmtepoel. Die bij ons moet worden afgeremd door een inkrimpende koudepoel in het noorden.
De kans dat rekenmodellen een koud lijntje in hun berekeningen te hard aanzetten is onder dergelijke omstandigheden groter dan de kans dat ze een warm lijntje te hard aanzetten.
Warmtepoel wordt makkelijker onderschat
Overschatting van de grootte van de koudepoel zal veel vaker voorkomen dan overschatting van de grootte van de warmtepoel. De kans dat die warmtepoel over enige tijd groter zal blijken te zijn dan nu ingeschat is duidelijk groter dan de kans dat het model de koudepoel op termijn kleiner inschat dan dat hij zal blijken te zijn. In die zin moeten we warme lijntjes in de pluim in de zomer serieuzer nemen dan koude lijntjes in de pluim in de winter.
Wat dat betreft, vormt het groepje lijntjes dat op termijn in Nederland naar een situatie met tropische temperaturen toe groeit wel degelijk een interessant signaal.
Europese berekening laat op termijn warmte zien
Bekijken we de modelberekeningen van vanochtend dan zien we in de Amerikaanse kaarten, die de afgelopen tijd voor de langere termijn steeds het warmst waren, na de in potentie warme komende vrijdag en zaterdag vanaf zondag weer een afkoeling . Het wordt daarbij toenemend wisselvallig. Pas in de loop van week 2 (vanaf nu) neemt de onzekerheid in de berekeningen toe en zien we ook een groep met warme lijntjes verschijnen. Op dat moment (vanaf 7 juni) stijgen de temperaturen aan de grond weer en neemt de wisselvalligheid af.
Ook het Europese model laat de invloed van hogedrukgebieden op het weer in Nederland vanaf ongeveer zaterdag 7 juni vanuit het zuiden toenemen. Het wordt in dat weekend meteen ook warm, met – als we de berekening van nu letterlijk nemen – op zondag 8 juni in het zuiden mogelijk al temperaturen in de buurt van 30 graden. Bijna tropisch dus.
In dit geval is het signaal van belang
In de dagen daarna zou er vanuit het westen alweer snel een volgend hogedrukgebied in moeten komen. Met eerst een afkoeling, door een naar noordwest draaiende wind, maar al snel ook weer een sterke opwarming, als dat hogedrukgebied over Europa naar het oosten trekt. Rond dinsdag 10 juni zou dit bij ons opnieuw tot tropische temperaturen kunnen leiden.
Nu kan – en zal – die berekening er in de volgende run van het model weer anders uitzien. We zitten immers wel heel ver vooruit te kijken. En er zijn op die termijn ook nog zoveel andere opties mogelijk. Maar het gaat om het signaal. Een signaal dat laat zien dat een (korte of langere) periode met (erg) hoge temperaturen er ook in de huidige setting zomaar ineens tussendoor kan schieten. En dat het dus raadzaam is om de ontwikkelingen goed te blijven volgen.
