Koude junistart van nu was vroeger heel gewoon

Foto boven: Een bewolkt Zwolle - Grieta Spannenburg.

Met een gemiddelde temperatuur van 13,9 graden was juni 2024 tot en met afgelopen zondag 1,8 graden kouder dan normaal. Dat lijkt heel wat, maar leidde op de lijst van koude junistarts in dezelfde periode tot niet meer dan plekje 47. Oftewel: een verglijkbaar koude junistart kwam in het verleden maar al te vaak voor. In 1914 was het nog veel erger. Toen bedroeg de gemiddelde junitemperatuur tot en met de negende slechts 10,1 graden.

We zijn het niet meer gewend. Dat zeggen we vaak, maar het is toch goed om er af en toe bij stil te staan. Het klimaat in Nederland is de afgelopen tientallen jaren dusdanig veranderd dat onze standaarden zijn meegegroeid. Het zijn de kaders waarbinnen we het weer van tegenwoordig van een waardeoordeel voorzien. En dat oordeel valt, als de zon eens wat minder schijnt, de temperaturen niet zo hoog zijn en het vaker regent dan we willen snel negatief uit.

Waarderen

Natuurlijk: ook vroeger voelde een temperatuur van 9 graden, zoals die gisteren op een bepaald moment in de regen in het noorden van het land werd gemeten, aan als 9 graden. Daarin zit geen verschil. Alleen komt iets dergelijks tegenwoordig nog maar zo weinig voor, dat je een dag als die van gisteren eigenlijk ook zou moeten waarderen. Het kan dus nog.

Het voor het bijzondere weer van gisteren verantwoordelijke lagedrukgebied ligt vandaag alweer boven de Oostzee. En daar is er ook al niet meer zoveel van over. Bij ons waait een matige, aan zee eerst nog krachtige noordwestelijke wind en wordt nog steeds erg koele lucht aangevoerd. Veel warmer dan van noord naar zuid tussen 14 en 17 graden wordt het vanmiddag dan ook niet. Daarbij wisselen wolken en de zon elkaar af en vallen een paar buien, waarvan een enkele met onweer gepaard kan gaan. In die buien gaat het kwik nog iets verder onderuit.

Vannacht minder buien

Vanavond en de komende nacht nemen de buien in aantal en intensiteit af, maar ze verdwijnen niet helemaal. In de opklaringen tussen de buien door kan het lokaal tot 7 graden afkoelen, aan zee en op de Wadden wordt het niet kouder dan 12 graden. De wind gaat niet helemaal liggen. Daardoor houden de buien aan en wordt het niet zo koud als zou kunnen.

Ook morgen overdag vallen nog een paar lichte buien. In de tweede helft van de middag wordt het op de meeste plaatsen droog en komt de zon er wat vaker door. De wind valt dan geleidelijk weg en het wordt iets warmer dan vandaag, zo tussen 15 en 18 graden.

Vanaf donderdag warmer

Vanaf donderdag zien we meer in het weer veranderen. Op de Oceaan komt dan een lagedrukgebied te liggen, in plaats van het hogedrukgebied dat we daar de afgelopen tijd steeds zagen. De stroming kantelt bij ons dan ook van richtingen tussen west en noord (de koude hoek) naar richtingen tussen zuidwest en zuid (de warmere hoek).

De overgang speelt zich donderdag overdag af als een uitloper van een warmtefront vanuit het zuiden over ons land trekt. Dan passeren wolkenvelden waaruit vooral in de noordwestelijke helft een beetje regen kan vallen. In het zuidoosten blijft het goeddeels droog en laat de zon zich vaker zien. Met een naar zuid tot zuidwest draaiende wind wordt warmere lucht aangevoerd. In het zuidoosten kan de temperatuur daarin alweer de 20 graden aantikken.

Het blijft wel wisselvallig

Vanaf vrijdag blijven we dan in de warmere lucht. Het lijken wel een paar wisselvallige dagen te worden. Iedere dag kan wel een bui vallen en als er een storing passeert zijn het er meer en zijn ze ook actiever. Het gaat echter nog te ver om nu al duidelijke details aan te brengen. Er is verandering in zicht, zoveel is duidelijk. Al is dat nog niet de doorbraak van de zomer. Maar een einde aan het zeer koele weer betekent het wel. En dat is ook wat waard.