Het zwartepieten in Texas is begonnen
Reinout van den BornTerwijl reddingswerkers in het overstromingsgebied in de Amerikaanse staat Texas nog steeds druk zijn met het zoeken naar de tientallen vermisten van de ramp, is het zwartepieten over wie verantwoordelijk is inmiddels losgebarsten. Het dodental van de overstromingsramp is in de tussentijd al tot boven 80 gestegen.
Een van de instanties die hierbij onder vuur zijn komen te liggen, is de National Weather Service, een equivalent van het KNMI. Had de weerdienst wel op tijd en voldoende gewaarschuwd? De weerdienst vond zelf van wel, maar wees naar het weer als hoofdschuldige van het drama. Het had zich duidelijk niet aan de verwachting gehouden.

Er viel regionaal tot 375 millimeter
Niet de 125 tot 175 millimeter, de door de dienst verwachte extremen waren bewaarheid geworden. Op sommige plaatsen was in niet meer dan enkele uren tijd zo’n 375 millimeter gevallen. En die hoeveelheid konden de bodem en de rivieren niet aan.
Het verschil met de verwachting bleek dus erg groot. Niettemin was er volop gewaarschuwd, in de nacht en in de ochtend, voorafgaand aan de rampdag. Mogelijk was ook sprake van een vorm van waarschuwingsmoeheid, zo stelden enkele officials. En was het maar de vraag of de waarschuwingen de doelgroepen überhaupt wel hadden bereikt.
Zware, stil hangende onweersbuien waren de oorzaak
Het ging in elk geval op een dramatische manier fout. Grote gebieden in Kerr County, de zwaarst getroffen regio, kwamen onder water te staan. Oorzaak waren zware onweersbuien die in een met vocht geladen atmosfeer min of meer stil hingen en hun hele lading water in het gebied dumpten. De rivier Gaudalupe steeg binnen 3 kwartier met ongeveer 8 meter. Onder anderen de vele honderden deelnemers aan een meisjeskamp op de oever van de rivier, die op het moment van de ramp lage te slapen, maakten geen schijn van kans. Meer dan 20 van de meisjes worden nog vermist. Er wordt door reddingswerkers massaal naar hen gezocht.
Sinds de regering van president Trump in de VS aan de macht is, ligt de National Weather Service zwaar onder vuur. Evenals bij andere overheidsinstanties is het personeelbestand bij de weerdienst de afgelopen maanden – als bezuinigingsmaatregel – drastisch ingekrompen. Veel van de kantoren zijn nu op z’n minstens onderbezet. En de diensten, die vroeger normaal waren, kunnen nu niet meer op een adequate manier worden voortgezet.
De weermodellen konden dit niet voorzien
Toch wijzen de twee kantoren van de National Weather Service in het door de overstromingen getroffen gebied niet naar onderbezetting als oorzaak van het niet adequaat kunnen waarschuwen voor de ramp. Ook met een volledige bezetting hadden ze niet kunnen voorzien dat het zo uit de hand zou lopen, zo stellen ze. De weermodellen zijn ook tegenwoordig nu eenmaal nog niet in staat zo’n ingrijpende regengebeurtenis in detail te voorzien.
Zorgwekkend is volgens hen wel dat er nu een overheidsplan ligt om de hele onderzoekspoot van NOAA (de moederorganisatie van de National Weather Service) weg te snijden. Ook de onderdelen van de National Weather Service die zich bezig houden met het verbeteren van de verwachtingen voor het in de VS zo vaak voorkomende extreme weer zouden hiervan de dupe worden. De huidige Trump-regering moet niets hebben van klimaatverandering en al het onderzoek er omheen. Ook het observatorium op Hawaï, waar de CO2-concentratie in de atmosfeer wordt gemeten, staat op de nominatie om te worden gesloten.
Zorgen alom over de weerdienstverlening
Zorgen alom dus, daar waar het om de weerdienstverlening in de VS gaat. Intussen sust het ministerie, waartoe de weerdiensten behoren, de zorgen een beetje. En verdedigt het optreden van de National Weather Service rondom de ramp in Texas. Ook geeft het aan dat wel degelijk wordt gewerkt aan het verbeteren van de IT-infrastructuur bij NOAA en de National Weather Service. Opdat uiteindelijk betere modellen kunnen worden gedraaid.
Maar de door de regering voorgenomen verdere en nog drastischere bezuinigingen op de weerdiensten hangen wel degelijk als een Zwaard van Damocles boven het Amerikaanse weerland. De Senaat en het Huis zullen zich er over enige tijd over uitspreken.