Eerste 'heatdome' boven Spanje
Reinout van den BornHet is nog net geen juni, maar in het zuidwesten van Europa is het gisteren voor de eerste keer dit seizoen 40 graden geworden. Sevilla beet het spits af.
Het werd enkele dagen geleden door de Spaanse weerdienst al aangekondigd en gisteren gebeurde het ook. Terwijl de zon scheen en er nauwelijks wind was, steeg de temperatuur op de luchthaven van Sevilla tot een maximum van 40,6 graden.
Andere stations net geen 40 graden
Andere stations haalden het nog niet. De luchthaven van Córdoba meldde 39,7 graden, in Andújar werd het 39,6 graden en de hoofdstad van Extremadura Badajoz meldde 39,4 graden. Madrid haalde toch ook een temperatuur van 35,5 graden.
Boven het zuidwesten van Europa heeft zich de eerste hittekoepel of ‘heatdome’ van het nieuwe seizoen geïnstalleerd. Onder invloed van een hogedrukgebied, dat zich van de Azoren via Frankrijk naar Centraal-Europa uitstrekt en met een aparte kern boven het noorden van Algerije ligt, is de atmosfeer boven Spanje en Portugal zeer stabiel.
Kleine storing duwde Saharalucht naar het noorden
Een kleine storing in de bovenlucht, gelegen in de buurt van de Canarische eilanden, doet de rest. Die storing heeft ervoor gezorgd dat de wind in de hogere delen van de atmosfeer boven Spanje en Portugal vanuit het zuiden waait, vanuit de Sahara dus.
In die hogere etages wordt door die zuidelijke wind erg warme lucht aangevoerd. Op een hoogte van 1500 meter schommelen de temperaturen boven Spanje tussen 20 en 24 graden. En met een fel schijnende zon overdag en maar weinig wind zijn dit temperaturen die hoogstandjes van 40 graden op leefniveau mogelijk maken. Zeker in de valleien van de grote rivieren.
In riviervalleien het warmst
Sevilla bevindt zich vlakbij de delta van de rivier Guadalquivir, die van oost naar west door grote delen van Andalusië stroomt. De stad zelf ligt een enkele meter boven zeeniveau en dus stukken lager dan veel andere gebieden in Spanje. Het land bestaat voor het grootste deel namelijk uit een hoogvlakte die tussen 500 en soms meer dan 1000 meter hoogte ligt. Ook Madrid is een hooggelegen stad. Een temperatuur van 35,5 graden in mei is daar indrukwekkend.
Andere relatief laag gelegen gebieden komen voor in de vallei van de rivier Ebro, die door het noorden van het land stroomt. Een stad als Zaragoza ligt in die vallei. Ook dit zijn plaatsen waar het in de zomer erg warm kan worden. Er werd al voor gewaarschuwd.
Kustgebieden heet met wind uit de bergen
De kustgebieden zijn gevoelig voor extreme hitte als de wind daar uit de bergen omlaag waait. In het noorden gebeurt dat bij zuidelijke winden, in het oosten bij een westelijke wind en in het zuiden bij noordelijke winden. In elk van die gebieden heeft die warme wind ook een eigen naam. Zo kan het dus ook aan de kust af en toe 40 graden of warmer worden.
Het hete weer in het zuidwesten van Europa houdt tot en met zondag aan. Vanaf maandag dringt vanuit het noordwesten koelere lucht binnen en wordt de hitte getemperd.
