De lente van 2025 verloopt zeer uitzonderlijk
Reinout van den BornWe beleven dit jaar een zeer uitzonderlijke lente. Niet alleen schijnt de zon meer dan ooit, is het droger dan ooit en waait de wind vaak uit noordelijke richtingen, ook zijn we nog in de race om de hoogste gemiddelde maximumtemperatuur ooit te behalen.
Het beeld van het weer wijkt dan ook erg af van dat van een normale lente. Want waar is de regen, waar zijn de buien en waar is de wind? Allemaal onderdelen die in een normale lente een belangrijke rol spelen. Waar zijn de winterse buien? Ook die hebben we dit jaar nauwelijks gehad. Hogedrukgebieden zijn dominant en dat al gedurende lange tijd.
De lente is traditioneel het droogste seizoen
Nu is het tweede seizoen van het jaar traditioneel ook het droogste. Daar is geen ontkomen aan. Maar zo droog als dit jaar, dat is toch andere koek. Met de verwachting voor de komende tijd erbij stevenen we in hoog tempo af op het neerslagtekort in het recordjaar 1976 op hetzelfde moment. En als de verwachtingen voor de komende weken, misschien wel maanden uitkomen, verandert in de huidige situatie voorlopig maar heel weinig.
Het zijn de kleine verschuivingen die de details van het weer toch nog af en toe doen veranderen. Gisteren ging het om het draaien van de wind van noord naar noordoost. Daarmee kwam geleidelijk een einde aan de aanvoer van wolkenvelden vanaf de Noordzee.
Gisteren was het eerst nog koud en grijs
Was het in de ochtend op veel plaatsen nog koud en grijs, in de loop van de dag brak vanuit het noordoosten op steeds meer plaatsen de zon door. De temperaturen sponnen daar garen bij. Werd het in het uiterste westen en noorden van het land nog niet warmer dan zo’n 13 of 14 graden, in het oosten wam het kwik al in de buurt van 19 graden uit en voelde het buiten alweer een stuk aangenamer aan. Er stond nog wel een sterke wind.
De afgelopen nacht was het in delen van het land weer vrij koud. Van de KNMI-stations was nota bene Wijk aan Zee het koudst met daar een minimumtemperatuur van 1,6 graden. Nieuw-Beerta volgde met 2,8 graden en in Hoogeveen daalde het kwik tot 3,6 graden. Aan de grond was Eelde het koudst met -1,8 graden, Eindhoven volgde met -1,1 graden en in Wijk aan Zee bedroeg de temperatuur op 10 centimeter -0,8 graden.
Opnieuw vorst in de duinpannen
Van de duinpannen van vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet was Bol 2 in het Bergense bos het koudst met op anderhalve meter een minimumtemperatuur van -1,49 graden en aan de grond -3,60 graden. Castricum kwam op 10 centimeter tot -3.03 graden. Verder was er in de duinpannen dit keer geen vorst.
Ook vanochtend kunnen in eerste instantie nog wolkenvelden voorkomen. In de loop van de dag verdwijnt de bewolking echter en breekt overal de zon door. De noordoostelijke wind is aan zee nog langere tijd vrij krachtig, kracht 5 en de temperaturen komen vanmiddag op veel plaatsen tussen 17 en 20 graden uit. Op de Wadden is het enkele graden koeler.
Komende nacht weer flink afkoelend
Vanavond en de komende nacht zijn er brede opklaringen. Doordat de wind wat afneemt, kan het opnieuw behoorlijk koud worden. In het binnenland dalen de temperaturen op de koudste plaatsen tot ongeveer twee graden boven nul, aan de grond kan het tot lichte vorst komen. In de kustgebieden en op de Wadden blijven de temperaturen enkele graden hoger.
Morgen ligt het hogedrukgebied, dat eerder met zijn centrum boven de oceaan terug te vinden was, boven de Noordzee. Aan zijn zuidflank waait bij ons een noordoostelijke wind. Laaghangende bewolking, aanwezig op de Noordzee, zou nog in de buurt van het Waddengebied kunnen komen. Verder is het zonnig en blijft het droog. De wind uit het noordoosten is in het algemeen matig en de temperaturen komen op veel plaatsen tussen 18 en 21 graden uit.
Vanaf het weekend een lange periode met zomers weer
Doordat de wind de komende tijd langer uit het noordoosten blijft waaien dan eerst gedacht, beginnen we vanaf het weekend aan een langdurige periode met vrij zonnig en ook behoorlijk warm weer. Je zou het zelfs een zomerse periode kunnen noemen. Overdag stijgen de temperaturen dagenlang tot waarden tussen 20 en 25 graden, in de nachten kan het op de koudste plaatsen nog steeds tot onder 5 graden afkoelen.
Het is in die periode de combinatie van zonneschijn, toch nog af en toe een vrij stevige wind, de aanvoer van vrij droge lucht en de tamelijk hoge temperaturen die ervoor zorgt dat het weer een sterk drogend karakter houdt. Het is dan ook niet voor niets dat het neerslagtekort in onze omgeving snel verder toeneemt. En dat blijft een bron van zorg, zeker ook omdat de weerkaarten voor de nog langere termijn voorlopig geen terugkeer van een wisselvallig weerbeeld laten zien. Een lokale bui is ver vooruit mogelijk, maar gaat de droogte niet doorbreken.
Wat zou er met gelijkblijvend weer in de zomer gebeuren?
Doordat ook de seizoensverwachtingen voor de komende zomer op een aanhouden van het huidige hogedrukregime aansturen, zou die droogte gedurende de zomermaanden wel eens een grote rol kunnen gaan spelen. Zeker als hogedrukgebieden dominant blijven en de zon in onze omgeving vaak schijnt, ligt een herhaling van de gebeurtenissen van 1976 op de loer.
Ook toen hield het hogedrukweer in de zomer na een droog voorjaar aan. Het leverde destijds een voor die tijdsperiode wel heel opvallend warme zomer op. De vraag is gerechtvaardigd wat er in een dergelijke situatie tegenwoordig in Nederland zou gebeuren. Wellicht komen we dat al snel te weten. De zomer begint voor meteorologen immers al over 3 weken.
