De unieke sneeuwval van 2 mei 1979
Reinout van den BornStart de meimaand dit jaar erg warm met in het zuiden vanmiddag heel misschien al ergens voor het eerst dit jaar een tropische dag, in andere jaren maakten we ook de veel koudere kant van de medaille mee.
Neem bijvoorbeeld mei 2021, toen er in het zuidoosten van Brabant op 7 mei nog 1 of 2 centimeter sneeuw viel. Nog opmerkelijker was 2 mei 1979: die ochtend sneeuwde het op grotere schaal, waardoor veel plaatsen een witte laag kregen. In Gorredijk groeide de sneeuwlaag zelfs tot 6 centimeter aan.
Later op die 2e mei ontstonden winterse buien. Een buienlijn die zich 's avonds onder meer boven Schiphol bevond, bracht opnieuw een wit landschap. Op de snelweg bij onze nationale luchthaven werden zelfs sneeuwduintjes gemeld, die voor verkeersproblemen zorgden. Zo'n late uitbraak van winterweer was ook destijds uniek.
Eerst was er de strenge winter
De strenge winter van 1979 ging vooraf aan dat voorjaar, een winter die werd gekenmerkt door sneeuw- en ijzelsituaties. Die winter kende zelfs twee sneeuwstormen, waarvan die op 14 februari het bekendste is. Een groot deel van Noord-Nederland was toen meerdere dagen van de buitenwereld afgesloten.
Ook tijdens de lentemaanden kwam de winter nog af en toe terug, zoals op die tweede mei. Op de weerkaarten was een lagedrukgebied te zien op de Noorse Zee, ten westen van Noorwegen. Bij Groenland bevond zich een hogedrukgebied, en daartussen bracht een stevige noordwestenwind koude lucht naar het zuiden.
Op de grens van deze koude en warmere lucht ontstond een actieve storing die over Midden-Nederland naar het noordoosten trok, met de kern ervan in de ochtend boven Gelderland.
Regen en sneeuw
In de nacht begon het met regenen, maar aan de koude kant van de storing ging de regen al snel in sneeuw over. Een strook van Zuid-Holland tot Friesland en delen van Groningen en Drenthe raakte bedekt met sneeuw. Op sommige plaatsen werd een sneeuwlaag van wel 6 centimeter gemeld, zoals in Gorredijk.
Daarbij viel er veel neerslag, met hoeveelheden variërend tussen 15 en 35 millimeter in grote delen van het land. In Zeeland kwam het aan de rand van de storing zelfs tot een stormachtige wind. Nadat de neerslag was weggetrokken, brak op veel plaatsen de zon door, maar vielen nog steeds buien. En doordat de bovenlucht koud bleef, kreeg de neerslag tijdens zwaardere buien nog steeds een winters karakter.
Amstelveen
Onze voormalige collega Tom van der Spek uit Bennekom beschreef zijn waarnemingen in Amstelveen op weerforum Weerwoord. Hij meldde dat het de avond van 1 mei al af en toe stevig regende, en in de nacht naar 2 mei veranderde die regen geleidelijk in matige sneeuwval. Bij een temperatuur van +1 graad was de neerslag net niet intensief genoeg om de sneeuw te laten liggen, maar er werden wel sporen gevormd.
Later op de ochtend werd het droog, maar volgden nog lichte korrelhagel- en sneeuwbuien, terwijl de zon tussendoor nauwelijks ruimte kreeg. De noordwestenwind bleef stevig doorwaaien, met een windkracht 4 tot 5, en er werden maximale windstoten van 16 meter per seconde gemeten. De maximumtemperatuur bereikte een waarde van 6 graden, waardoor de middagbuitjes nat waren, vermengd met wat natte sneeuw.
Onweer en sneeuwval
In de namiddag arriveerde een zware bui met onweer en sneeuwval, waarbij de sneeuwval zo hevig werd dat de zichten tot slechts een paar honderd meter terugliepen. De vlokken waren daarbij wel enkele centimeters groot. Opnieuw daalde de temperatuur tot +1 graad, waardoor auto's en gras wit werden.
Nadat het in de avond kortstondig rustig was geweest, arriveerde een actieve buienlijn, waarvan het zwaartepunt ten zuiden van Amstelveen terechtkwam. Er trokken flinke gordijnen van korrelhagel en sneeuw over, af en toe bliksemde en donderde het, en er volgde nog een hevige bui met zware sneeuwval en een zicht van slechts 200 meter. Uiteindelijk viel op deze dag 18,4 millimeter neerslag door deze winterse buien. Het koude weer hield de hele eerste week van mei aan, met zelfs op 4 mei nog waargenomen sneeuwvlokken.
Onvergetelijke dag
Al met al was het op veel plaatsen in het land een onvergetelijke dag, waarbij de natuur ons verraste met een late uitbraak van winterweer middenin de lente. Heel anders dus dan vandaag, met zomerweer en veel zon.
